Την προηγούμενη εβδομάδα έλαβε χώρα στο Πάντειο πανεπιστήμιο το διήμερο επιστημονικό συνέδριο Animalia που είχε θέμα – όπως προδίδει ο τίτλος- τα (μη ανθρώπινα) ζώα και τη σχέση του ανθρώπου με αυτά.
Σκεφτήκαμε να γράψουμε λοιπόν, για τους φίλους που ήθελαν να πάνε αλλά δεν τους ήταν δυνατό, έναν απολογισμό.
Τι μάθαμε, τι μας προβλημάτισε,τι μας εντυπωσίασε και τι μας δυσαρέστησε…
Πέμπτη 9/11:
1. Ο κ. Μακρής (αντιεισαγγελέας Αρείου Πάγου) μας έκανε μία νομοθετική ιστορική αναδρομή μέσω της οποίας μάθαμε πως μόλις το 1911 θεσπίστηκε ο πρώτος νόμος στην Ελλάδα που έκανε αναφορά στα ζώα. Βέβαια αφορούσε τη ζωοκλοπή και τη ζωοκτονία. Η αναφορά στα ζώα γινόταν σαν αυτά να είναι άψυχα αντικείμενα…σα ν’ αποτελούσαν αυταά περιουσία των ανθρώπων. Εν συνεχεία, το 1917, εν μέσω πολέμων, υπήρξε κάποιος νομοθέτης που έκανε το πρώτο δειλό βήμα για την προστασία των ζώων (με πταισματική διάθεση όμως) και συνέγραψε έναν νόμο περι προστασίας ζώων στον οποίον έκανε αναφορά σε “Παν ζώον”. Εκείνη την εποχή ήταν συχνό φαινόμενο να βάζουν πολλά παιδιά νέφτι στα οπίσθια των ζώων ή να δένουν τενεκέδες στις ουρές των σκύλων για…πλάκα. Αυτά λοιπόν θεωρήθηκαν πταίσματα και είχαν κάποιες μικρές ποινές…Το 1980 γράφτηκε μία νέα νομοθετική πράξη η οποία περιλάμβανε 450 άρθρα εκ των οποίων μόνο τα 2 έκαναν αναφορά στα ζώα. Ήταν, όμως, η πρώτη φορά που έγινε αναφορά στην δηλητηρίαση. Με αυτήν τιμωρούταν σε βαθμό πλημμελήματος όποιος εκ προθέσεως σκότωνε ζώα εργασίας (πάλι σαν μέρος ιδιοκτησίας αναφέρονταν αυτά βέβαια) κι επεκτάθηκε μέχρι και σε κάποια ψάρια ο εν λόγω νόμος. Ο νόμος που θεσπίστηκε το 1911 καταργήθηκε το 1982.
Το 1992 έγινε κύρωση της Ευρωπαϊκης Σύμβασης για τα δικαιώματα των ζώων (στην Ελλάδα) και το 2003 θεσπίστηκε ο νόμος που έκανε πρώτη φορά αναφορά στα αδέσποτα ζώα, τα ζώα συντροφιάς κ.ο.κ Επιτέλους τα ζώα έπαψαν να θεωρούνται μόνο μέρος ιδιοκτησίας των ανθρώπων… Σήμερα έχουμε σε ισχύ το νόμο 4039 του 2012 – που όσοι ασχολούμαστε με την προστασία των ζώων γνωρίζουμε καλά πλέον – του οποίου η εφαρμογή όμως δε φάνηκε να ικανοποιεί τις προσδοκίες των συνακτών του. Η χρήση της μεθοδολογίας (με παραπομπές) που έγινε είχε πολύ κακή επίδραση διότι τον κατέστησε μη λειτουργικό. Άλλο δε που την αρμοδιότητα έδινε σε πολλά όργανα πλην όμως της ΕΛ.ΑΣ (Δημοτική αστυνομία, θηροφυλακή κ.α)! Έτσι το 2013 εκδόθηκε μία εγκύκλιος μετά από συνεργασία ανάμεσα στην ΠΦΠΟ και τον Άρειο πάγο, η οποία κατέστησε αρμόδιο όργανο και την ΕΛ.ΑΣ κι έλυσε την αναγκαιότητα της καταβολής παραβόλου αξίας 100 ευρώ. Το 2014 δε με τον νόμο 4235 η ΕΛ.ΑΣ έγινε το πρώτο αρμόδιο όργανο. Το πιο σημαντικό βήμα όμως είναι αυτό που έγινε μόλις δύο μήνες πριν: Ενημέρωση της ΕΛ.ΑΣ για την άμεση σχέση της κακοποίησης των ζώων και την κακοποίηση παιδιών και γυναικών η οποία έγινε από εισαγγελείς που ήρθαν από την Αμερική.
Αυτό που μας έμεινε όμως από αυτόν τον ομιλητή ήταν η ιστορία που μας είπε πριν φύγει από το πόντιουμ: Κάπου πήγαινε με το αυτοκίνητο του την κόρη του και την εγγονή του και συζητούσε με την κόρη του για το συνέδριο αυτό οπότε η εγγονή του, αφού κατέβηκε από το αυτοκίνητο, πήγε και στάθηκε δίπλα στο παράθυρο του οδηγού και του ζήτησε να το κατεβάσει γιατί ήθελε να τον φιλήσει που θα μιλούσε για τα ζώα….
2. Ο κ. Τόντης (Καθηγητής στο πανεπιστήμιο κτηνιατρικής Θεσσαλίας) από την πλευρά του μας ενημέρωσε σχετικά με την αναγκαιότητα της κτηνιατροδικαστικής σε υποθέσεις εξιχνιάσεως εγκλημάτων κατά των ζώων. Αν για παράδειγμα ένας σκύλος βρεθεί νεκρός και δε γίνει νεκροψία για να βρεθεί αν έφαγε κάποιο φάρμακο ή κρέας με θρύψαλα π.χ δε μπορεί να γίνει σωστή έρευνα για την εύρεση του δράστη. Υπάρχει ένα Animal CSI το οποίο όμως έχει νηπιακή μορφή καθώς η βιβλιογραφία του είναι δεκαετίας. Είναι, όμως, πολύ σημαντικό να μη βγαίνει πόρισμα από έναν φιλόζωο ή από έναν αστυνόμο και η ανάγκη της κτηνιατροδικαστικής επιστήμης να παίρνει θέση είναι δέουσας σημασίας ειδάλλως η υπόθεση μπορεί να χαθεί καθότι σε μία αντίθετη πλευρά μπορεί να βρίσκεται ένας επιστήμονας. Ένα παράδειγμα που μας παρέθεσε ήταν ενός λαθροκυνηγού που έλεγε πως κουβαλούσε εντόσθια κατσικιού αλλά αυτά ήταν ζαρκαδιού…Και ένα ακόμη πιο τραγικό παράδειγμα ήταν η υπόθεση κάποιου διαταραγμενου που έριξε στο τηγάνι το χάμστερ του φίλου του και όταν το θέμα έφτασε στα δικαστήρια, αυτό που είχε τεθεί υπό συζήτηση ήταν αν πόνεσε το ζώο (?), αν δηλαδή το είχε ήδη σκοτώσει πριν το ρίξει στο τηγάνι ή όχι…Εκεί λοιπόν η κτηνιατροδικαστική ήταν αναγκαία για να δοθεί η κατάλληλη ποινή στον δράστη.
[Φυσικά δε θα έπρεπε να είναι αποδεκτό κανενός ζώου τα όργανα να βρίσκονται σε όχημα ανθρώπων αλλά δυστυχώς το συνέδριο αυτό είχε ανθρωποκεντρικές βάσεις]
3. Ο κ. Καραγιάννης (κτηνίατρος – συμπεριφοριολόγος) μας ενημερωσε σχετικά με το πώς επηρεάζουμε τα ζώα που “σιχαινόμαστε”, τα ζώα που “αγαπάμε” και τα ζώα που “τρώμε”. Πού να φανταστεί πως στο κοινό υπήρχε κόσμος που δε σιχαίνεται ούτε τρώει ζώα…Από αυτά που αγαπάμε λοιπόν…είναι πολυ λυπηρό το νούμερο των σκύλων και γάτων που ευθανατώνονται στην Αμερική ετησίως επειδή αυτά μπαίνουν σε καταφύγιο (γιατί εμείς δεν είμαστε ικανοί να τα φροντίσουμε ενώ εμείς είμαστε οι ηθικοί αυτουργοί του ερχομού τους στον κόσμο) αλλά δεν υιοθετούνται από κανέναν. Μπαίνουν λοιπόν σε καταφύγια στην Αμερική 6-8 εκατομμύρια ζώα το χρόνο κι από αυτα 600-750 χιλιάδες (εκ των οποίων το 30% είναι σκύλοι) τα βρίσκουν οι κηδεμόνες τους (αξιέπαινη η χρήση του όρου “κηδεμόνας” αντί “ιδιοκτήτη” που χρησιμοποιούν οι περισσότεροι κτηνίατροι). Από τα υπόλοιπα, 3-4 εκατομμύρια κάποια στιγμή βρήκαν ένα σπίτι. Ολα τα υπόλοιπα ευθανωτόνται.
Κάποια άλλα νούμερα, πιο ευχάριστα αυτή τη φορά, από μία μελέτη που έγινε πριν 10 χρόνια είναι τα εξής:
- Ένα 75% των ερωτηθέντων θεωρεί το κατοικίδιο του ως μέλος της οικογένειας και αν αυτό έχει πρόβλημα τότε όλη η οικογένεια έχει πρόβλημα.
- Ένα 50% αυτών παίρνουν τα κατοικίδια τους στις διακοπές τους και 1 στους 3, αν μπορούσε, θα ήθελε να πάρει τον σκύλο στη δουλειά του.
- Οι γυναίκες είναι 2 φορές πιο πιθανό να περάσουν χρόνο με τον σκύλο τους αντί με τον σύντροφό τους καθώς επίσης είναι 3 φορές πιο πιθανό από τους άντρες να χωρίσουν αν ο σκύλος τους δε συμπαθεί τον σύντροφό τους!!!
- 1 στους 5 ενώ είναι αλλεργικός στις τρίχες, η αγάπη του για το κατοικίδιό του υπερνικά τα συμπτώματα της αλλεργίας και δεν το αποχωρίζεται.
Πώς μας βλέπουν οι σκύλοι όμως?
Μελέτη έχει δείξει ότι οι σκύλοι προσκολλούνται στον κηδεμόνα τους όπως τα μικρά παιδιά στους γονείς τους. Ο σκύλος είναι το μόνο είδος στον κόσμο που έχει σχέση εξάρτησης και υπερπροσκόλλησης με τον άνθρωπο.
Μία ακόμη ενδιαφέρουσα πληροφορία που μας δόθηκε είναι πως το σημείο του εγκεφάλου που ενεργοποιείται στους σκύλους όταν αντικρύζουν τον κηδεμόνα τους είναι το ίδιο που ενεργοποιείται στους ερωτευμένους ανθρώπους όταν αυτοί αντικρύζουν το “αντικείμενο του πόθου” τους.
Επίσης έχουν άλλες δυο ακόμη μοναδικότητες σαν είδος σε σχέση με εμάς καθώς μας εμπιστεύονται περισσότερο από τις αισθήσεις τους και προτιμούν την επαφή με τους ανθρώπους από την επαφή με άτομα του είδους τους (ενώ οι λύκοι εμπιστεύονται τις αισθησεις τους και προτιμούν άτομα από το ίδιο τους το είδος).
Έκλεισε αναφερόμενος σε μία αγελάδα που έχει δει ο ίδιος να δακρύζει ενόσω γεννάει και προτρέποντας μας να αναλογιστούμε την ευθύνη μας για το ζωικό βασίλειο και λέγοντας πως είναι καιρός να βάλουμε τα ζώα δίπλα μας κι όχι απέναντί μας…
4. Ο κ.Καρδούτης (καθηγητής στο Πάντειο πανεπιστήμιο & πρόεδρος στο τμήμα Ψυχολογίας) μας ανέφερε μία πολύ ενδιαφέρουσα και συγκινητική αποκάλυψη στην οποία τείνουν οι έρευνες στον κλάδο της ψυχολογίας να καταλήξουν: O λόγος που οι άνθρωποι αποζητούμε την συντροφιά των ζώων είναι διότι όταν συνομιλούμε με αυτά διακρίνουμε στο βλέμμα τους μία ειλικρίνεια που μόνο στο βλέμμα μίας μητέρας όταν κοιτάει το μωρό της διακρίνει κανείς…Διότι μόνο αυτό το βλέμμα δεν έχει επικριτικότητα μέσα του. Μόνο αυτή η αγάπη είναι ανιδιοτελής και αλτρουιστική.Μόνο τότε νιώθει κανείς απόλυτη αποδοχή. Ομοίως ατενίζουν κι οι ερωτευμένοι ο ένας τον άλλον για ώρα.
5. Η κ.Τσαλίκογλου (συγγραφέας και καθηγήτρια στο Πάντειο πανεπ.) μας μίλησε για το βιβλίο της που αναφέρεται στην θεραπευτική ιδιότητα ενός χρυσόψαρου. Χαρακτήρισε πολύ σωστά την κοινωνία μας ως νηπενθή κοινωνία (που δεν πενθεί και δεν αισθάνεται λύπη) κάτι που μας κάνει λειψούς ανθρώπους αφού μαθαίνουμε να ζούμε αποκομμένοι από το συναίσθημα και δεν αφήνουμε το θρήνο να εκφραστεί όταν τον νιώθουμε. Αν δε μάθουμε να ζούμε ενσυναισθησιακά δε θα μπορέσουμε να εξελιχθούμε όμως… Μας μίλησε για τις 3 ιδιότητες μίας θεραπευτικής σχέσης οι οποίες είναι η ενσυναίσθηση, η αυθεντικότητα και η αποδοχή. Ιδιότητες που χαρακτηρίζουν τη σχέση μας με τη ζώα…
6. Τέλος, ο κ.Θεολόγου (Επίκουρος καθηγητής στο ΕΜΠ) μας μίλησε για τις διαφορές ανάμεσα στη φύση και τα ζώα. Οι 6 υποτιθέμενες διαφορές ανάμεσα σε εμάς και τα ζώα δε μπορούν να στηριχτούν αφού απαντώνται όλες στα ζώα τελικά: H επινόηση (βρίσκουν τρόπους να προσεγγίσουν αυτό που αναζητούν, χρήση εργαλείων έχουμε δει να κάνουν όχι μόνο πρωτεύοντα είδη αλλά και τα κοράκια. Το μόνο εργαλείο που τα ζώα που δε μπορούν να χειριστούν είναι η φωτιά), η ενσθυναίσθηση (έχουν υψηλό δείκτη ενσυναίσθησης αποδεδειγμένα), η κατανόηση (κατανοούν το άλλο άτομο, επικοινωνούν και οργανώνουν εναίδρα σε θήραμα), η φροντίδα (φροντίζουν το ένα το άλλο), η σύνθεση (έχουν σύνθετη σκέψη) κι η θυσία (μανάδες μπαίνουν μπροστά από τα μωρά τους και θυσιάζονται για να σωθούν αυτά). Οπότε τελικά μόνο η τεχνολογία είναι κάτι που τα υπόλοιπα ζώα δε μπορούν να κατανοήσουν. Μόνο αυτή μας διαχωρίζει από αυτα.
**Δε θα σταθώ καθόλου στην παρουσίαση της κ.Μηλίου διότι δε μάθαμε κάτι καινούριο μέσα από αυτήν και μάλιστα η έντονα ανθρωποκεντρική στάση της απέναντι στα μείζωνος σημασίας προβλήματα που αντιμετωπίζει η θαλάσσια ζωή μας απογοήτευσε οπότε και φύγαμε πριν λήξει η συζήτηση που είχε ξεκινήσει με το κοινό. Αυτή είναι συνήθης βέβαια σε όλους τους θαλάσσιους βιολόγους. Να είναι η ανησυχία τους μην αδειάσουν οι ωκεανοί και δεν έχουμε ψάρια εμείς να φάμε (ενώ δεν είμαστε καν φτιαγμένοι για να τρώμε ψάρια)…όχι που δε θα έχουν ψάρια να φάνει τα κητώδη και οι θαλάσσιες χελώνες….**
Παρασκευή 10/11
Η επόμενη μέρα ξεκίνησε για εμάς με μία αναφορά που είχε κάνει ο συγγραφέας Ν.Δήμου στον δημοσιογράφο Ν.Θρασυβούλου σε κάποια παρουσίαση στον Ιανό για την αφοσίωση των γάτων ότι είναι 5 φορές μεγαλύτερη από αυτή των σκύλων. Σε συνδυασμό με το εύρημα πως 70% περισσότερες γάτες από σκύλους πεθαίνουν απο μαρασμό αφού πεθάνει ο κηδεμόνας τους, έχει ενδιαφέρον το debate που γίνεται ανάμεσα σε κυνόφιλους και γατόφιλους για την αφοσίωση των μεν και δε….
Εν γένει ήταν πολύ λιγότερο ανθρωποκεντρική η θέση των ομιλιτών και μας χαροποίησε πάρα πολύ η αναφορά που έγινε στον σπισισμό, τον βιγκανισμό και την ολική απελευθέρωση των ζώων από διάφορους ομιλητές. Μέχρι βέβαια να πάρει το λόγο ο κ.Μανούσος Μανουσάκης που εντελώς ατυχώς κατά τη γνώμη μας δέχτηκε να συντονίσει την 5η συνεδρία. Θα επεκταθούμε στο θέμα αυτό παρακάτω όμως.
- Ο κ. Λάζος (Καθηγητής εγκληματολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο) μας μίλησε για το μεγάλο πρόβλημα της ιδιοκτησιακής αντιμετώπισης των ζώων που ισχύει μέχρι και σήμερα όταν πρόκειται να γίνει υπεράσπιση της μη ανθρώπινης ζωής. Είχε ενδιαφέρον η αναφορά που έκανε στο ότι ο μέσος άνθρωπος επικεντρώνεται στην ποιότητα του βρώσιμου κι όχι στην τύχη του ζώου πριν αυτό καταλήξει σε αυτή τη μορφή. Ήταν ο πρώτος ομιλητής που έκανε αναφορά στον σπισισμό, την πρακτική διάκρισης του ανθρώπου με τα μη ανθρώπινα ζώα, ο οποίος αποτελεί την κυρίαρχη ιδεολογία που ωθεί τους ανθρώπους να εκμεταλλεύονται τα ζώα. Μας μίλησε για την έννοια της ‘βλάβης‘ που πρέπει να αντικαταστήσει την έννοια του ‘εγκλήματος’. Η βλάβη συνδέεται με τον ανθρωποκεντρισμό. Υπάρχουν λοιπόν θεσμοθετημένες βλάβες οι οποίες δηλαδή είναι αυτονόητες και τις ανεχόμαστε όπως για παράδειγμα η καταστρεπτική βλάβη της εικόνας ενός χασάπικου…που θεωρείται ως κάτι αποδεκτό και φυσιολογικό (από κάποιον που μπορεί να μιλάει συγχυσμένος για την κακοποίηση κατοικιδιών που διάβασε ενώ περνάει μπροστά από το χασάπικο)… Γενικά μας έκανε μία μικρή εισαγωγή στην πράσινη εγκληματολογία και ανέφερε χαρακτηριστικά ότι χωρίς γνώση της θεωρίας του οικοφεμινισμού ή της αναρχικής πράσινης εγκληματολογίας και της δαρβινικής εγκληματολογίας δε θα έπρεπε να αρθρώνει κανείς επιχείρημα!
- Η κ. Καραμολέγκου (Κοινωνιολόγος, MSc στο Πάντειο Πανεπιστήμιο) μας μίλησε για τη μεταφυσική διάσταση του ανθρωποκεντρισμού αναφερόμενη αρχικά στη βασική διχοτόμηση που γίνεται ανέμεσα στα ζώα και τους ανθρώπους ή ανάμεσα στη φύση και τους ανθρώπους η οποία διαστρεβλώνει την εικόνα των πραγμάτων. Μία πάγια αντίληψη του ανθρωποκεντρισμού είναι το επιχείρημα πως τα ζώα δεν είναι έλλογα. Η έννοια της ορθολογικότητας όμως θέλει αποσαφήνιση καθώς ο λόγος θα έπρεπε να είναι εξηγητική παράμετρος κι όχι αξιολογητική διότι χρησιμοποιείται λανθασμένα το επιχείρημα της έλλειψης ορθολογικότητας στα ζώα για να δείξει ο άνθρωπος την κατώτερότητα των μη ανθρώπινων ζώων. Αναφέρθηκε στο πολύ ορθή θέση του Π.Σίνγκερ σχετικά με την έλλειψη ορθολογικότητας στα μωρά και στα άτομα με μειωμένη αντίληψη που δεν αποτελεί όμως λόγο να τα οδηγήσει κανείς στο σφαγείο για να σφαχτούν και να γίνει χρήση των οργάνων τους από τους πιο έξυπνους…οπότε πώς η έλλειψη αυτής στα μη ανθρώπινα ζώα δικαιολογεί τη σφαγή τους για τη βρώση τους? Δύο ακόμη επιχειρήματα που χρησιμοποιούνται είναι η έλλειψη της τεχνικής ενώ ούτε αυτό ισχύει (σύνθεση κυψέλης με μαθηματικη δομή από μέλισσες και σύνθεση εντυπωσιακών μυρμηγκοφωλιών) κι έλλειψη του πόνου που φυσικά γνωρίζουμε πως δεν ισχύει. Κατέληξε λέγοντας πολύ σωστά πως ο άνθρωπος απλώς έχει προικιστεί με διάφορες ικανότητες όπως κι αυτά έχουν προικιστεί με διάφορες άλλες ικανότητες που εμέις δεν έχουμε.
- Η κ.Φισούν (Ψυχολόγος MSc Πανεπιστήμιο Αθηνών) μίλησε για το έργο της Jane Goodall ξεκινώντας αναφέροντας στην αρχή της ομιλίας της πως η διαφορά ορθολογισμού ανάμεσα σε εμάς και τα ζώα είναι ποσοτική κι όχι ποιότικη.
- Ο κ. Καραγεωργάκης (Δρ. στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, συγγραφέας κι ερευνητής) δυστυχώς δε μπόρεσε να παρευρεθεί αλλά είχε στείλει την εξαιρετική παρουσιάση του και μέσα από αυτήν μάθαμε κάποια πράγματα ακόμη για τα αχρείαστα πειράματα που γίνονται στα ζώα. Το Αμερικάνικο υπουργείο Γεωργίας σημείωσε για το 2016 τη χρήση 820.000 πειραματοζώων εκ των οποίων τα 71.000 ήταν πρωτεύοντα δηλ. μιλάμε για ένα ποσοστό της τάξης του 7,8%. Στη δε Ευρώπη, γίνεται χρήση 12.000.000 ζώων τον χρόνο για τα πειράματα. Στην Ελλάδα το 2014 χρησιμοποιήθηκαν 42.000 πειραματόζωα και το 2015 47.000 κι ήταν κυρίως ποντίκια. [Αντί να μειώνεται δηλαδή ο αριθμός των άτυχων ζώων που κακοποιούνται και υποφέρουν στο όνομα της επιστήμης, αυξάνεται. Τρομερό.] Παγκοσμίως γίνεται ετησίως χρήση 115.000.000 πειραματοζώων. Θα έπρεπε να ακολουθούνται οι αρχές των 3 R: Replacement (αντικατάσταση των πειραματοζώων με χρήση νεών μεθόδων πειραματισμού), Reduction (μείωσης του αριθμού των πειραματοζώων που χρησιμοποιούνται) & Refinement (βελτίωση των συνθηκών της ζωής τους) –[Σε ποια βελτίωση αναφέρονται? Άμα το ζώο γεννιέται σε εργαστήριο και πειραματίζονται πάνω του, δεν έχει καν ζωή…μην κοροϊδευόμαστε]…Εν συνεχεία έγινε αναφορά στις θέσεις των P.Singer, T.Regan & G. Francionce που είναι όλες υπέρ της παύσης των πειραμάτων στα ζώα αφού τα ζώα έχουν εγγενή και ηθική αξία.
- Ύστερα τον λόγο πήρε η κ.Καρυδάκη (δικηγόρος παρ’Εφέταις) η οποία ξεκίνησε με καυστικό τρόπο αναφέροντας πως όταν έψαχνε φωτογραφίες από μαλάκια -διότι μας έδειχνε στην παρουσίαση της είδη ζώων- οι περισσότερες που έβρισκε ήταν με αυτά μαγειρεμένα….Μας μίλησε για τη διαφορά των επιστημών της νομικής και της εγκληματολογίας όσον αφορά το έγκλημα που απο νομικής πλευράς μόνο ό,τι αναφέρεται στον ποινικό κώδικα τιμωρείται ενώ στην εγκληματολογία το έγκλημα καλείται βλάβη ή ζημιά (harm) και μίλησε για την έννοια των προσβολών στην πράσινη εγκληματολογία. Ύστερα έθιξε το τεράστιο θέμα της γουνοπαραγωγής στη χώρα μας παραθέτοντας αριθμούς που ακόμη δυσκολευόμαστε να πιστέψουμε: Στην Ελλάδα σήμερα υπάρχουν 1100 τέτοιες επιχειρήσεις. Το 60-70% των ανθρώπων στην Καστορία βιοπορίζονται απασχολούμενοι σε αυτές. Το 2009 υπήρχαν 35 φάρμες εκτροφής ενώ το 2014 αυτές έφτασαν τις 100[…………]Το 2011 θανατώθηκαν 350.000 μινκ ενώ το 2014 3.000.000+ …. Οι γούνες που παράγονται στην Ελλάδα εξάγονται στην Κίνα, την Ουκρανία, την Τουρκία (?) και τη Ρωσία…..και αποφέρουν στην Ελλάδα 300-400 εκατομμύρια τον χρόνο…. Εν συνεχεία, μίλησε για το παράνομο εμπόριο ζώων και όπως πολύ σωστά έθιξε η ίδια “Υπάρχει παράνομο και νόμιμο εμπόριο ζώων?“. Τέλος, ανέφερε το πάρανομο κυνήγι παραθέτοντας από την Birdlife International τον αριθμό των πτηνών που σκοτώνονται ετησίως στη χώρα μας να ανέρχεται στα 704.000…..
- Η τελευταία ομιλήτρια ήταν η κ.Ελένη Ηλιοπούλου (δημοσιογράφος και δημιουργός του zoosos.gr) η οποία έβαλε κι ένα βίντεο να παίζει ενόσω μίλαγε το οποίο όμως προτιμήσαμε να μην δούμε. Σε αυτό μπορούσε κανείς να δει διάφορες κακοποιήσεις που έλαβαν χώρα τον τελευταίο καιρό εις βάρος ζώων (γάτες, αρνιά, γουρουνάκια κ.α). Αυτά είτε ανέβηκαν στο διαδίκτυο είτε τα έδειξε η Ελληνική τηλεόραση. Η κακοποίηση των ζώων γίνεται για να προκληθεί το γέλιο του κόσμου, όλα τα κανάλια της Ελληνικής τηλεόρασης έχουν αφιερώσει χρόνο για να δείξουν ζώα σε αιχμαλωσία και έτσι δείχνουν στα παιδιά πως επιβάλλεται ο ισχυρός στον αδύναμο. Από την άλλη, δε δείχνουν ποτέ πως γίνεται η παραγωγή γάλακτος, πώς ζουν οι κότες αυγοπαραγωγής, ότι αλέθονται ζωντανά τα αρσενικά κοτοπουλάκια ή ούτε πώς ζουν τα γουρούνια και πως σφάζονται τα ζώα που καταλήγουν στα πιάτα τους. Αντιθέτως δείχνουν εικόνες με αγελάδες να βόσκουν σε λιβάδια και παρουσιάζουν μία εντελώς αναληθή εικόνα στον κόσμο, μέσω των διαφημίσεων. Στα έντυπα μέσα ενημέρωσης δε έχουν γίνει πολλές ανεπίτρεπτες αναφορές όπως σε ένα απαράδεκτο δημοσίευμα σχετικά με το πού μπορεί να φάει κανείς τίγρη στη Μποτσουάνα και όπως σε ένα ακόμη απαράδεκτο δημοσίευμα στο οποίο χαρακτηρίστηκε ο βιγκανισμός ως ψυχική διαταραχή. Τέλος, όταν αναφέρονται στα άγρια ζώα όπως οι αρκούδες κι οι λύκοι που εμφανίζονται στα χωριά δε γίνεται ποτέ λόγος για την κατάληψη του ενδιαιτήματός τους από τους ανθρώπους
Κι ενώ είχαν τεθεί όλα αυτά τα θέματα που έκαναν το κοινό να προβληματιστεί, ξεκίνησε η χορωδία να τραγουδά και μάλιστα σπισιστικά τραγούδια που μας μάθαιναν όταν ήμασταν παιδιά όπως το “Όταν θα πάω κυρά μου στο παζάρι” Τραγούδια που μας πέρναγαν το μήνυμα της εκμετάλλευσης των ζώων και της εμπορευματοποίησης αυτών……αλλά κι ένα επόμενο που ήταν Αφρικάνικο και έκανε επίκκληση στη φύση για να βρέξει για να σωθεί από την ξηρασία ο κόσμος – μας έκανε να αναρωτηθούμε – όσοι τραγουδήσαν ζητώντας να βρέξει για να πάψει η ξηρασία που έχει επέλθει λόγω κλιματικής αλλαγής έχουν καμία ιδέα για το κόστος της εκμετάλλευσης των μη ανθρώπινων ζώων στο περιβάλλον και τον άνθρωπο. Έχουν ενημερωθεί από κανέναν πως ο μόνος τρόπος να σωθεί ο πλανήτης μας από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι η άμεση αλλαγή της διατροφής των ανθρώπων? Φοβόμαστε πως όχι…. Οφείλουμε όμως να πούμε πως καλλιτεχνικά ήταν εξαιρετική η χορωδία.
Τέλος, επανεχρόμαστε στην τελευταία συνεδρία με συντονιστή τον κ. Μανουσάκη….κατα τη διάρκεια της οποίας προβλήθηκαν σκηνές με κακοποιήσεις γάτας από ταινία του Bella Tar, σκηνές με κακοποιήσεις αλόγων από το Torino στο Shanxi και σκηνές εκμετάλλευσης ενός γαϊδάρου από την ταινία του Robert Bresson -κάνοντας αναφορά στην “αγιότητα”(?) του ζώου που η ταινία θέλει να δείξει…
Κι αντί να γίνει μια κουβέντα για την εκμετάλλευση και την κακοποίηση των ζώων στο βωμό της τέχνης ή την έλλειψη νομοθεσίας για την προστασία τους, γινόταν απλώς παρουσίαση των ταινιών και ανάλυση υπό το πρίσμα της τέχνης (ο Θεός να την κάνει..). Όταν υπήρξε ένσταση από το κοινό, ο κ. Μανουσάκης μοιράστηκε την εμπειρία του με 2 άλογα που “νοίκιασε” για τις ανάγκες γυρισμάτων και εξέφρασε με σιγουριά ότι αυτά απόλαυσαν κιόλας τη διαδικασία και πέρασαν καλά αλλά βέβαια όταν ρωτήθηκε για την ευζωία τους πριν και μετά τα γυρίσματα, δήλωσε πως δεν τον αφορά καν και μάλιστα είπε πως η ανθρωπότητα δε θα είχε φτάσει εδώ που έφτασε αν δεν είχαμε κάνει χρήση των υποζυγίων αυτών και μας ρώτησε πώς θα ήταν ο κόσμος σε αυτήν την περίπτωη…Πιο ηθικός,απαντήσαμε…
Μία ομιλήτρια μας ενημέρωσε πως το έργο του Bella Tar δεν προβλήθηκε στην Αγγλία λόγω των βίαιων σκηνών με την γάτα (που ήταν η δική του γάτα κόλας) αλλά δεν καταλάβαμε σε τι χρησίμευε αυτή η πληροφορία αφού απλώς επαληθεύει τα λεγόμενα μας.
Ανέβηκαν οι τόνοι, υπήρχε πολύ κόσμος στο κοινό που εναντιώθηκε σε όλες αυτές τις σπισιστικές απόψεις αλλά η διοργάνωση του συνεδρίου διέκοψε την “κουβέντα” για να προβληθει το ντοκιμαντέρ του Μενέλαου Καραμαγγιώλη Greek Animal Rescue ζητώντας να συνεχίσει η κουβέντα μετά.
Μόνο που όταν ήρθε το μετά είχαν αποχωρήσει όλοι οι ενδιαφερόμενοι…..
Dogs love their friends and bite their enemies. Humans don’t know how to love so they mix love and hate.”
S.Freyd