Η Elisabeth είναι μια από τις 3 κοντινότερες φίλες μου, γνωριστήκαμε το 2014 όταν βρεθήκαμε κι οι δύο στην Ολλανδία όπου υπήρξαμε συγκάτοικοι και συνεργάτιδες στο καταφύγιο άγριων ζώων Stichting AAP. Η Lisa (όπως την αποκαλούν οι δικοί της άνθρωποι) ήρθε μια νύχτα, οδικώς από Αυστρία, μόνη της, κι εγώ πήγα να την βρω στην ρεσεψιόν του καταφυγίου, να την καλωσορίσω και της δείξω τον δρόμο για το σπίτι μας. Παρότι είχα πάει κι εγώ οδικώς μόνη από Ελλάδα, με εντυπωσίασε η τόλμη και το θάρρος της διότι εκείνη ήταν μόνο 20 ετών τότε (ενώ εγώ 27), οπότε κέρδισε ακαριαία τον σεβασμό μου. Με την Λίζα συνυπάρξαμε μόνο για έναν μήνα κι όμως αυτό το διάστημα ήταν αρκετό για να γεννηθεί μια φιλία που τελικά, όπως φαίνεται, απέκτησε γερά θεμέλια τότε και είμαστε πλέον πολύ κοντά κι ας ζούμε σε διαφορετικές χώρες.

Τότε, εγώ ήμουν ακόμη χορτοφάγος. Η Λίζα ήταν το πρώτο άτομο που μου άνοιξε τα μάτια σχετικά με το τι συμβαίνει στην γαλακτοβιομηχανία. Μου άνοιξε τα μάτια ενημερώνοντάς με για την πρακτική της χρήσης του μηχανήματος rape rack, για την τεχνητή γονιμοποίηση των θηλυκών αγελάδων (περισσότερα για το θέμα αυτό, εδώ). Αυτό αποτέλεσε το πρώτο σοκ που ξεκίνησε το σκεπτικισμό μου ενάντια στα γαλακτοκομικά και με οδήγησε τελικά στην απόφαση να γίνω βίγκαν.

Η εξέλιξη της προσωπικότητας της Lisa αποτελεί έμπνευση για ΄μένα και έτσι αποφάσισα να της πάρω συνέντευξη διότι πιστεύω ότι η ιστορία της μπορεί να εμπνεύσει κι άλλα παιδιά που μεγαλώνουν σε γαλακτοκομικές φάρμες. Αναδημοσιεύστε την ιστορία της παρακαλώ, αν την θεωρήσετε κι εσείς εξίσου εμπνευσμένη!

Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να πω ότι νιώθω μεγάλη τιμή και συγκίνηση για την αναφορά που κάνει στο άτομό μου και στην επιρροή που άσκησα πάνω της. Δεν περίμενα τέτοιες αναφορές, όταν τις έθεσα τις ερωτήσεις…Σε ευχαριστώ Lisa!

  1. Καταρχήν σε παρακαλώ να μας πεις λίγα λόγια για εσένα: την ηλικία σου, το περιβάλλον από το οποίο προέρχεσαι, τις σπουδές σου, με τι ασχολείσαι τώρα και την πορεία σου προς τον βιγκανισμό συνοπτικά.

Με λένε Elisabeth, είμαι 29 χρονών, μεγάλωσα σε ένα μικρό χωριό της ευρύτερης περιοχής Tyrol αλλά τώρα ζω στην Βιέννη όπου κάνω το διδακτορικό μου το οποίο αφορά την οικολογία και προστασία των δασών. Πιο συγκεκριμένα, μελετάω παθογ όνους μήκυτες και πώς αυτοί επηρεάζουν την υγεία των δέντρων εν μέσω κλιματικής αλλαγής. Σπούδασα Βιολογία για το προπτυχιακό μου και προστασία των φυτών για το μεταπτυχιακό μου.

Η πορεία μου προς τον βιγκανισμό ξεκίνησε το 2014 όταν ήμουν 20 ετών, οπότε μετά από έναν φρικτό χωρισμό έφυγα για την Ολλανδία και πήγα να δουλέψω εθελοντικά στο κέντρο διάσωσης άγριων ζώων Stichting AAP. Τότε έγινα αρχικά χορτοφάγος λόγω των εμπνευσμένων ανθρώπων που γνώρισα εκεί. Ήσουν κι εσύ εκεί την ίδια περίοδο και τελικά έγινες ένα πρότυπο για εμένα, αφού αργότερα με ενέπνευσες να γίνω και βίγκαν, γύρω στα 23 μου.

Αποφάσισα να σπουδάσω βιολογία επειδή ήθελα να δουλέψω με τα ζώα. Καθότι μεγάλωσα σε μια φάρμα, περιβαλλόμουν πάντα από ζώα και τα φρόντιζα. Παρ’ όλα αυτά, αφού δούλεψα σε έναν ζωολογικό κήπο, συνειδητοποίησα ότι το να δουλεύεις με ζώα περιλαμβάνει μια μορφή εκμετάλλευσης αυτών οπότε αποφάσισα να ασχοληθώ τελικά με την μικροβιολογία και την προστασία των φυτών. Η εμπειρία μου δουλεύοντας με ζώα με έκανε να καταλάβω ότι δεν βγάζει νόημα να φροντίζουμε κάποια ζώα ενώ την ίδια στιγμή καταναλώνουμε τα σωματικά μέλη κάποιων άλλων ή προϊόντα που παράγουν εκείνα.

(Αυτό το βρίσκω συναρπαστικό γιατί μέχρι τώρα δεν είχα εντοπίσει αυτό το κοινό σημείο μεταξύ μας, καθότι κι εγώ έγινα πρώτα χορτοφάγος αφότου δούλεψα εθελοντικά σε ζωολογικό κήπο όπου έκανα παρόμοιες σκέψεις με την Λίζα)

  1. Πόσο δύσκολο ήταν να γίνεις βίγκαν, ενώ μεγάλωσες σε μια κτηνοτροφική/ γαλακτοκομική φάρμα στις Άλπεις; Πρέπει να σε είχαν μάθει να πιστεύεις ότι είναι καλό το γάλα για εμάς, ειδικά το δικό σας που παραγόταν εκεί. Οπότε, πόσο δύσκολο ήταν να αποδεχτείς την αλήθεια σχετικά με το πόσο επιβλαβή είναι για την υγεία τα γαλακτοκομικά;

Το να μεγαλώνεις σε μια φάρμα στις Άλπεις είναι παράδεισος για ένα παιδί διότι περνάς πολύ χρόνο στην φύση και με τα ζώα. Πάντα έπαιζα με τα μωρά των αγελάδων και τα πήγαινα βόλτες, ήταν σα να είναι τα κατοικίδιά μου. Παρ’ όλα αυτά, καθότι τα αρσενικά μοσχαράκια δεν ήταν χρήσιμα για την μονάδα των γονέων μου, κάποια στιγμή (όταν ήταν αρκετά παχιά για σφάξιμο), έπρεπε να φύγουν. Οι γονείς μου πάντα μου έλεγαν ψέμματα όταν ρωτούσα πού πάνε. Μου έλεγαν ότι πάνε σε άλλη φάρμα που κάποιος άλλος θα τα προσέχει. Ήμουν πάντα πολύ λυπημένη όταν κάποιο από αυτά έπρεπε να φύγει, αλλά ποτέ δεν αμφισβήτησα ότι θα βρίσκονται σε καλά χέρια. Όταν μεγάλωσα και έμαθα την αλήθεια, ήμουν πολυ συγχυσμένη με τους γονείς μου αλλά εκείνοι έλεγαν ότι ήθελαν μόνο το καλύτερο για εμένα και δεν μου είχαν πει την αλήθεια γιατί ήμουν πολύ μικρή.

Όταν μεγαλώνεις σε ένα τέτοιο περιβάλλον, δεν γνωρίζεις πως υπάρχει άλλος τρόπος ζωής. Ειδικά για ένα μικρό παιδί ή στην εφηβεία, οπότε δεν έχεις τη δυνατότητα να λάβεις την πληροφορία για άλλο τρόπο ζωής (τουλάχιστον εκείνη την εποχή). Οπότε, η πρώτη φορά που προσπάθησα να γίνω βίγκαν ήταν όταν πια μετακόμισα σε άλλη πόλη και ξεκίνησα τις σπουδές μου, επειδή ήμουν πια μακριά από το πατρικό μου.

Όποτε έθετα το θέμα του βιγκανισμού στην οικογένεια μου, πάντα κατέληγε σε μια καταστροφή η συζήτηση οπότε τελικά αποφάσισα να το κάνω κρυφά. Άρχισα να βλέπω ντοκιμαντέρ που μου έστειλες εσύ κι ήταν πραγματικά σοκαριστικά και αποκαλυπτικά τα όσα διδάχτηκα από αυτά. Αρχικά, ένιωσα ηλίθια και ένοχη γιατί όλα τα χρήματα που επένδυσαν οι γονείς μου σε εμένα, προέρχονταν από την εκμετάλλευση των ζώων. Οπότε, αφότου έμαθα για τον βιγκανισμό και τα οφέλη της αυστηρής χορτοφαγίας στην υγεία μας, άμεσα έγινα βίγκαν.

Ωστόσο, όταν επισκεπτόμουν τους γονείς μου, πάντα έτρωγα ό,τι έφτιαχνε η μητέρα μου (εκείνη την περίοδο νόμιζε πως ήμουν χορτοφάγος κι αυτό μπορούσαν να το αποδεχτούν) αλλά κάποια στιγμή βαρέθηκα να παριστάνω την χορτοφάγο και τους είπα την αλήθεια. Τσακωθήκαμε πολλές φορές. Έλεγαν ότι θα έπρεπε να είμαι ευγνώμων για όλα όσα έχουμε χάρη στους προγόνους μας και την σκληρή δουλειά τους και ότι χωρίς την φάρμα, δεν θα μπορούσαν να πληρώσουν για τις σπουδές μου κλπ. Οπότε, άρχισα να δουλεύω παράλληλα με τις σπουδές μου και να κάνω αιτήσεις για υποτροφίες έτσι ώστε να πάψω να στηρίζομαι στους γονείς μου οικονομικά. Πέρασαν κάποιοι δύσκολοι μήνες και στην αρχή ανησυχούσαν για την υγεία μου. Μάλιστα, έλεγαν ότι είναι απλά μια φάση και θα μου πέρασει εν καιρώ, όταν θα συνειδητοποιούσα πόσο κακό μου κάνει ο νέος τρόπος ζωής που επέλεξα. Τελικά, εγώ τους βομβάρδισα με πληροφορίες για τα οφέλη της αυστηρά χορτοφαγικής διατροφής αλλά οι τσακωμοί μας πάντοτε κατέληγαν σε αδιέξοδο.

Αφού μετακόμισα στην Βιέννη, δεν τους βλέπω τόσο συχνά και έχουμε απομακρυνθεί. Παρ’ όλα αυτά, όποτε τους επισκέπτομαι, δεν υπάρχει πια ένταση καθότι έχουν αποδεχτεί τον τρόπο ζωής μου πλέον, ειδικά επειδή βλέπουν πόσο καλά είμαι από άποψη υγείας. Ανάμεσα σε όλα τα μέλη της οικογένειας μου, είμαι το πιο υγιές άτομο, οπότε δεν μπορούν να σχολιάσουν πια με επιχείρημα την υγεία. Καθώς δεν περνάμε πια τόσο πολύ χρόνο μαζί, αποφεύγουμε και τις συζητήσεις επί του θέματος, αφού πρέπει να αποδεχτώ ότι εκείνοι δεν θα αλλάξουν και εκείνοι να αποδεχτούν πως ούτε εγώ θα αλλάξω.

  1. Σαν παιδί, πρέπει να έχεις ακούσει πολλές φορές τις αγελάδες να κλαίνε όταν τους παίρνουν τα παιδιά τους. Πώς εξηγούσε η οικογένειά σου αυτό το φαινόμενο και πώς το βίωνες εσύ;

Όπως είπα, σαν παιδί, δεν αμφισβητείς τι κάνουν οι γόνεις σου. Αν μεγαλώσεις σε αυτό το περιβάλλον, νομίζεις πως αυτό είναι το φυσιολογικό και δεν γνωρίζεις άλλη πραγματικότητα. Δεν κατάλα ποτέ ότι έκλαιγαν γιατί τους έπαιρναν τα μωρά. Οι γονείς μου, μου έλεγαν πως κλαίνε από τον πόνο μετά την γέννα. Μονάχα αργότερα συνειδητοποίησα τι συμβαίνει.

Μέχρι την ηλικία των 12, μου άρεσε πολύ να βοηθώ τους γονείς μου με τις υποχρεώσεις τους στην φάρμα αλλά όταν κατάλαβα ότι τα αρσενικά μωρά καταλήγουν σε σφαγεία ή ταξιδεύουν πολλά χιλιόμετρα για να καταλήξουν την άλλη άκρη της Ευρώπης σε άλλη φάρμα, επαναστάτησα εντελώς. Σταμάτησα να τους βοηθάω και περνούσα πλέον τον περισσότερο χρόνο μου με φίλους, αποφεύγοντας να βρίσκομαι στο σπίτι γενικά. Ήταν πολύ βαθειά η απογοήτευση που ένιωσα όταν ανακάλυψα ότι μας έλεγαν ψέμματα.

  1. Είσαι το πρώτο άτομο που με έκανε να συνειδητοποιήσω ότι οι αγελάδες γονιμοποιούνται τεχνητά μέσω του μηχανήματος που λέγεται στα Αγγλικά raperack. Εσύ μου έδωσες την αφορμή να αρχίσω να αμφισβητώ την γαλακτοκομική βιομηχανία, από ηθική σκοπία (καθότι είχα ήδη δει το Forks over Knives κι ήξερα ότι είναι επιβλαβή για την υγεία). Σκέφτηκες ποτέ ότι αυτό δεν είναι φυσιολογικό; Ήσουν ποτέ μπροστά στην διαδικασία ή απλώς την γνωρίζεις;

Το είδα να συμβαίνει πολλές φορές αλλά ποτέ δεν κατάλαβα τι ακριβώς συνέβαινε. Ήταν όμως κάτι φυσιολογικό για εμένα, τότε. Μόνο αφού είδα ντοκιμαντέρ όπως το Earthlings κατάλαβα ότι επρόκειτο για βιασμό, κι αυτό συνέβη όταν ήμουν πια 20 ετών.

  1. Πρόσφατα μου είπες ότι η γαλακτοκομική βιομηχανία στην Αυστρία δεν πάει καλά. Θα ήθελες να μας πεις περισσότερα πάνω σε αυτό

Η Αυστρία είναι μια από τις χώρες με τους πιο αυστηρούς κανόνες ευζωίας για τα ζώα υπό εκμετάλλευση. Καθότι υπάρχουν πολλές μικρές φάρμες με λιγότερες από 20 αγελάδες, συνήθως αυτές αποτελούν απλώς μέρος του εισοδήματος για τον κτηνοτρόφο, κι οι άνθρωποι αυτοί έχουν παράλληλα κι άλλη δουλειά πλήρους απασχόλησης για να βγάλουν τα προς το ζην.

Όσο η νομοθεσία για την ευζωία των ζώων γίνεται πιο αυστηρή, τόσο αυτοί οι μικροί κτηνοτρόφοι συνήθως δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν οικονομικά στην προσαρμογή των μονάδων τους ώστε να περνάνε τους ελέγχους. Για παράδειγμα, σύντομα θα απαγορευτεί να βρίσκονται τα ζώα δεμένα στους στάβλους, άρα θα πρέπει να επανα-κατασκευάσουν τους στάβλους κάτι το οποίο έχει πολύ υψηλό κόστος.

Παράλληλα, η τιμή της ενέργειας έχε αυξηθεί αλλά η τιμή που πουλάνε το λίτρο γάλακτος δεν έχει ανέβει. Οπότε κερδίζουν λιγότερα χρήματα από το παρελθόν. Για πολλούς μικρούς κτηνοτρόφους λοιπόν, δεν είναι πια ελκυστική η ιδέα να συνεχίσουν να «τρέχουν» τις φάρμες τους, αφού είναι και μια δουλειά που κάνουν σε 24ωρη βάση, 7 ημέρες την εβδομάδα.

Ωστόσο, αυτό αφορά μόνο τις μικρές φάρμες. Οι πολύ μεγάλες μονάδες εκμετάλλευσης ζώων είναι αυτές που παίρνουν κονδύλια από την Ε.Ε και το κράτος, αλλά αυτές είναι ελάχιστες στην Αυστρία. Οπότε το αποτέλεσμα είναι πως αυτές οι μεγάλες φάρμες επεκτείνοτναι ενώ η ιδεά της μικρής κτηνοτροφικής μονάδας δεν προσελκύει πια τους αγρότες.

Η ανησυχία μου είναι πως σύντομα θα δούμε πιο πολλές μεγάλες μονάδες γιατί εκεί παράγεται με λιγότερο κόστος, περισσότερο γάλα, απ΄ότι στις μικρές φάρμες, και αυτό αλλάζει μόνο την δυναμική της βιομηχανίας αλλά δεν βοηθά τα ζώα.

  1. Πώς αντιδρούν οι γονείς σου στις συζητήσεις περί ηθικής σχετικά με την ενασχόλησή τους με την γαλακτοκομία;

Όπως προανέφερα, σπάνια επισκέπτομαι το πατρικό μου πια και όταν το κάνω προσπαθώ να μην συζητάω αυτό το θέμα πλέον. Οι γονείς μου αγαπούν τις αγελάδες τους και είναι σε άρνηση. Η μητέρα μου είναι λυπημένη κάθε φορά που μια αγελάδα δεν πάραγει γάλα πια λόγω γηρατειών γιατί η μητέρα μου μεγαλώνει τις αγελάδες με το μπιμπερό και τις βλέπει να μεγαλώνουν. Τις νοιάζονται πραγματικά όσο τις έχουν, τις φροντίζουν με αγάπη.

Για μένα, είναι πραγματικά πολύ δύσκολο να συλλάβω πώς γίνεται από την μία να λατρεύουν τις αγελάδες τους κι από την άλλη να τις εκμεταλλεύονται. Είναι σα να τους έχει κάνει κάποιος πλύση εγκφάλου ή να ζουν σε συνεχή άρνηση. Γιατί αν κάνεις σε όλη σου την ζωή κάτι και μετά συνειδητοποίησεις όσο κακό έχεις προκαλέσει, τότε θα πέσεις σε κατάθλιψη.

Όταν τους ρωτούσα απαντούσαν: «Θέλουμε να ζουν την καλύτερη δυνατή ζωή όσο βρίσκονται εδώ μαζί μας». Αυτό δεν βγάζει νόημα για ‘μένα αλλά κατάλαβα πια ότι ζουν σε μια δική τους πραγματικότητα και βλέπουν τα πράγματα στον κόσμο εντελώς διαφορετικά απ’ ότι εγώ. Οπότε, οποιαδήποτε σχετική συζήτηση οδηγεί σε αδιέξοδο.

  1. Πιστεύεις ότι τα πράγματα στο μέλλον θα αλλάξουν;

Ο πατέρας μου φέτος βγαίνει στην σύνταξη και θα αναλάβει ο ένας μου αδερφός την φάρμα αλλά καθότι έχει δική του επιχείρηση, δεν θα μπορεί να ανταπεξέλθει στις ανάγκες της φάρμας και παράλληλα της επιχείρησής του (μιας κι έχει και 2 μικρά παιδιά), αφού κι οι γονείς μας γερνούν και δεν θα είναι ούτε πια γι΄ αυτούς δυνατό να τον βοηθήσουν, πρακτικά.

Ως αποτέλεσμα, είτε θα έχουν πια λιγότερες αγελάδες είτε θα το γυρίσουν στην γεωργία – είτε και τα δύο. Σίγουρα λοιπόν τα πράγματα θα αλλάξουν για την φάρμα και εύχομαι για το καλύτερο, τουλάχιστον για την δική μας φάρμα.

Στην Αυστρία γενικότερα όμως, είναι δύσκολο να πω, μιας και αυτή την περίοδο υπάρχει η αύξηση στις μεγάλες κτηνοτροφικές μονάδες που προανέφερα και η μείωση των μικρών οικογενειακών φαρμων. Το πρόβλημα που εγείρεται με την αύξηση των κανόνων για την καλύτερη ευζωία των ζώων στις μικρές μονάδες είναι πως ο καταναλωτής θεωρεί πως κάνει κάτι καλό όταν επιλέγει γάλα από μικρή φάρμα, καθότι τα ζώα εκεί ζουν «καλύτερες» συνθήκες, αλλά αυτό είναι σκέτο μάρκεντινγκ. Δεν είναι εύκολα τα πράγματα, αλλά θεωρώ πως οι νέες γενιές είναι πιο πρόθυμες να ζήσουν μια ζωή με βάση την αυστηρή χορτοφαγία και είναι πιο ενήμεροι οι νέοι άνθρωποι σήμερα σχετικά με το τι συμβαίνει.

  1. Τέλος, πες μας σε παρακαλώ κάποια πράγματα για την πορεία σου ως βίγκαν ακτιβίστρια.

Η πορεία μου στον βίγκαν ακτιβισμό ξεκίνησε περίπου έναν χρόνο αφότου έγινα βίγκαν. Μια γυναίκα έγραψε στο Facebook ότι θα πάει σε μια πορεία ενάντια στα τσίρκο στο Μόναχο και αν θέλει κανείς να πάει μαζί της. Έτσι, πήγα μαζί της στο Μόναχο και πραγματικά απόλαυσα την ατμόσφαιρα εκεί.

Εκεί συναντήσαμε κάποια άτομα από την ομάδα των ακτιβιστών Anonymous We met Anonymous for the Voiceless (AV) του Μόναχο και μας κάλεσαν να παραβρεθούμε σε μια δράση τους Cube of Truth. Μου άρεσε πολύ ο τρόπος που παρουσίαζαν τις πληροφορίες σε κόσμο που δεν είχε γνώση πάνω στον βιγκανισμό οπότε κάπως έτσι, η Μικαέλα και εγώ γίναμε φίλες και ξεκινήσαμε τη δική μας ομάδα AV στο Salzburg ξεκινώντας με ένα facebook group και στην αρχή ήμασταν μόνο 8 άτομα. ‘Οσο περνούσε ο καιρός όμως, όλο και περισσότερο βίγκαν λάμβαναν μέρος στις δράσεις μας και καταφέραμε κάποιες πολύ επιτυχημένες συζητήσεις με περαστικούς. O ακτιβισμός μου έδωσε ελπίδα πως οι άνθρωποι, αν έρθουν σε επαφή με την σωστή πληροφορία, μπορούν να αλλάξουν.

Επιπρόσθετα, ξεκινήσαμε μια ομάδα Animal Save group στο Salzburg με την οποία πηγαίναμε έξω από το μεγαλύτερο σφαγείο στο Salzburg και τραβούσαμε βίντεο τις συνθήκες υπό τις οποίες μεταφέρονταν τα ζώα και μαθαίναμε από πού έρχονταν. Αυτό ήταν πολύ τραυματικό και κλάψαμε πολύ, αλλά στηρίζαμε ο ένας τον άλλον και κάπως έτσι ξεπερνούσαμε την συναισθηματική ανησυχία στην οποία μπαίναμε κάθε φορά και η ομάδα δενόταν μέσα από αυτό.

Τα πράγματα άλλαξαν όταν μετακόμισα στην Βιέννη. Υπήρχε ήδη ομαδα AV εκεί, πολύ πετυχημένη μαλίστα αλλά εγώ δεν συνδέθηκα με τους ακτιβιστές εκεί όπως συνέβη με τα άτομα στο Salzburg. Παρ΄όλα αυτά απολάμβανα το κίνημα και όλοι μαζί πήγαμε στο Βερολίνο για ένα 24ωρο Cube of Truth στο οποίο ήρθαν ακτιβιστές από όλον τον κόσμο και ήταν μια τρομερή εμπειρία.

Το γκρουπ στο Salzburg υπάρχει ακόμη, κι η Μικαέλα ηγείτο για κάποιο διάστημα μόνη μέχρι που κάποια στιγμή ανέλαβαν κάποιες άλλες κοπέλες που είναι πλεόν οι οργανώτριες.

Η COVID19 οδήγησε στο να σταματήσω να πηγαίνω σε Cubes of Truth στην Βιέννη. Επίσης, κατά την διάρκεια των πρώτων μηνών της πανδημίας εγώ βρισκόμουν στην Σουηδία μέσω του προγράμματος Erasmus κι αφού γύρισα πίσω στην Βιέννη, το γκρουπ ήταν κάπως ανενεργό και έκτοτε δεν έχω λάβει μέρος σε κάποια δράση τους.

Σκέφτομαι να ξεκινήσω πάλι τον ακτιβισμό αλλά η αλήθεια είναι πως αφότο ξεκίνησα το διδακτορικό, είμαι πολύ απασχολημένη με αυτό κι όταν έχω ελεύθερο χρόνο προτιμώ να βλέπω φίλους και να ασκούμαι. Παρ΄όλ’ αυτά, το έχω στο μυαλό μου και σίγουρα κάποια στιγμή θα ξεκινήσω ξανά.