Ο Αντισπισισμός είναι ένα κίνημα απελευθέρωσης των ζώων που μάχεται ενάντια στις διακρίσεις που υφίστανται τα είδη ζώων. Μάχεται δηλαδή τον σπισισμό.
Έχεις ακούσει ποτέ για τον σπισισμό;
Πολλοί συγγραφείς / φιλόσοφοι έχουν αναφέρει πως η σχέση μας με τα ζώα βασίζεται στον σπισιμό. Σε αναλογία με τον ρατσισμό και τον σεξισμό, αυτή η έννοια αναφέρεται στην ιδεολογία που θεωρεί ότι οι ζωές και τα συμφέροντα των ζώων μπορούν να παραβλεφθούν απλώς επειδή αποτελούν άτομα άλλων ειδών. Αυτοί οι σκεπτικιστές καταλήγουν ότι ο σπισισμός είναι παράλογος και άδικος, γιατί οι άνθρωποι ΔΕΝ είναι οι μόνοι που βιώνουν συναισθήματα και ότι είναι αναγκαίο να σεβόμαστε τις ζωές και τα συμφέροντα των άλλων συναισθανόμενων όντων που μοιράζονται μαζί μας αυτόν τον πλανήτη. Ο σπισισμός αποτελεί μια ευρέως διαδεδομένη μορφή διάκρισης από την οποία υποφέρουν δισεκατομμύρια ζώα σήμερα.
Όπως εμείς, έτσι και τα μη ανθρώπινα ζώα είναι πλάσματα με συναίσθηση που μπορούν να βιώσουν τον πόνο ή την χαρά ανάλογα με το πως συμπεριφερόμαστε απέναντί τους. Ωστόσο, υποβάλλονται σε βάσανα που δεν θα υποβάλλαμε ποτέ άλλους ανθρώπους. Οι περισσότεροι από εμάς θα συμφωνούσαμε ότι είναι άδικο να κάνουμε κακό σε ανθρώπους με βάση το χρώμα του δέρματός τους ή το φύλο τους. Δεν είναι επίσης άδικο να κάνουμε κακό στα ζώα απλά επειδή ανήκουν σε ένα είδος αντί για ένα άλλο;
Δεν έχει σημασία η νοημοσύνη, ο πόνος έχει.
Δείχνουμε σεβασμό στους άλλους προσπαθώντας να μην τους βλάψουμε, αλλα και βοηθώντας τους όταν μας δίνεται η δυνατότητα αυτή. Πολλοί άνθρωποι δέχονται ως αυτονόητο το γεγονός οτι πρέπει να σεβόμαστε τους σκύλους και τις γάτες, και να μην τους προκαλούμε πόνο ή φόβο. Όμως υπάρχουν και αλλά ζώα τα οποία υποφέρουν εξαιτίας των καθημερινών επιλογών μας.
Δεν θα έπρεπε να τα σεβόμαστε και αυτά εξίσου;
Υπάρχουν άνθρωποι που υποστηρίζουν ότι δεν θα έπρεπε να σεβόμαστε τα ζώα, επειδή είναι λιγότερο έξυπνα απ’ότι είμαστε εμείς.
Όμως υπάρχει κι ένα πλήθος ανθρώπων με περιορισμένες διανοητικές ικανότητες λόγω ασθένειας, ατυχημάτων ή για γενετικούς λόγους και είναι ξεκάθαρο στους περισσότερους από εμάς ότι δεν θα έπρεπε να κάνουμε διακρίσεις ενάντια σε αυτούς τους ανθρώπους ή να τους βλάπτουμε. Μέσω αυτού συμπεράνουμε ότι ο σεβασμός προς ένα άλλο έμβιο όν, δεν συσχετίζεται με την νοημοσύνη ή με το είδος στο οποίο ανήκει, αλλά με το κατά πόσον υποφέρει.
Πριν από έναν αιώνα, υπήρχε η θεωρία ότι τα ζώα δε μπορούν να υποφέρουν. Σήμερα, όχι μόνο είναι ευρέως γνωστό σε όλους ότι τα ζώα υποφέρουν και βιώνουν συναισθήματα, αλλά πολλές ηθολογικές μελέτες έχουν δείξει επίσης πως πολλά έχουν ακόμη και αυτογνωσία (χιμπατζήδες, μπονόμπο, δελφίνια, ελέφαντες, γουρούνια, κοράκια, παπαγάλοι κ.α). Κάποτε, οι άνθρωποι διαχώρισαν τους εαυτούς τους από τα υπόλοιπα ζώα, λόγω της ικανότητάς τους να χρησιμοποιούν εργαλεία, αλλά τώρα γνωρίζουμε ότι πάνω από 100 είδη ζώων χρησιμοποιούν κι αυτά εργαλεία.
Τα ζώα είναι όντα προικισμένα με πνευματική ζωή, επιθυμίες, συμφέροντα και κάθε ένα από αυτά έχει μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα. Με άλλα λόγια, είναι μεμονωμένα άτομα. Όμως παρά τις επιστημονικές εξελίξεις, η κοινωνία μας παραμένει σπισιστική και τα χρησιμοποιεί με τον χείριστο τρόπο.
Αυτές οι ασυνέπειες δε μπορούν να συνεχίσουν να υφίστανται. Δε μπορούμε να συνεχίσουμε να χαϊδεύουμε σκύλους και γάτες ενώ βυθίζουμε το πηρούνι και το μαχαίρι μας σε ένα κομμάτι που αποτελούσε μέρος ενός άλλου ζώου, παρόμοια ευαίσθητου, το οποίο βίωνε συναισθήματα κι είχε το ίδιο ενδιαφέρον για μια μακροχρόνια και ευτυχισμένη ζωή.
Στο παρελθόν, αδικίες όπως η δουλεία ή οι διακρίσεις κατά των γυναικών έχουν καταργηθεί ή έστω αλλάξει προς το καλύτερο έχοντας ασφαλώς ακόμη πολλά περιθώρια βελτίωσης. Κι αυτές οι ιδέες – όπως ο σπισισμός – ήταν αγκυροβολήμενες στη συλλογική συνείδηση σε σημείο που τις θεωρούσαν αιώνιες αλλά η ιστορία μας έδειξε το αντίθετο.
Και μπορούμε εύκολα να φανταστούμε ότι μια μέρα τα σφαγεία θα θεωρηθούν ακόμη ένα σύμβολο βαρβαρότητας. Γινόμαστε ολοένα και περισσότεροι/ες όσοι/ες καταγγέλλουμε την αδικία προς τα ζώα, κάτι που αποτελεί πλέον μία από τις πιο σημαντικές μάχες της κοινωνίας του αιώνα που διανύουμε.
ΤΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ;
Μπορούμε να βοηθήσουμε ώστε να αποφευχθεί ο πόνος και ο θάνατος των ζώων αποφασίζοντας να μην υποστηρίζουμε την εκμετάλλευση τους. Μάθε για τον βιγκανισμό και άλλους τρόπους να εναντιωθείς στην εκμετάλλευση των ζώων στην ιστοσελίδα μας.
*****************************************************************************************************************************************************
Ο ορισμός του βιγκανισμού, όπως αυτός διατυπώθηκε το 1979 από την Vegan Society, όταν απέκτησε νομική μορφή σαν επίσημος φορέας είναι ο εξής:
“Βιγκανισμός είναι μία φιλοσοφία κι ένας τρόπος ζωής που αποσκοπούν στον αποκλεισμό – στο μέτρο του δυνατού και εφικτού – κάθε μορφής εκμετάλλευσης και κακοποίησης των ζώων για την παραγωγή φαγητού, ρουχισμού ή για οποιονδήποτε άλλο λόγο και κατ’ επέκταση, προάγει την ανάπτυξη και χρήση εναλλακτικών προϊόντων χωρίς ζωικά συστατικά, προς όφελος των ανθρώπων, των ζώων και του περιβάλλοντος.”
Οι άνθρωποι που ασπάζονται τις αξίες του βιγκανισμού και υϊοθετούν έναν βίγκαν τρόπο ζωής το κάνουν για ηθικούς λόγους. Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό εδώ πως δεν είναι βίγκαν κάποιος που απλώς ακολουθεί μία βίγκαν (δηλαδή αυστηρά χορτοφαγική – για να το πούμε με άλλους όρους) διατροφή ενώ εξακολουθεί να λούζεται με σαμπουάν που παράχθηκε από εταιρεία η οποία πειραματίζεται στα ζώα κι ενώ αγοράζει δερμάτινα και μάλλινα ρούχα ή παπούτσια. Οι διατροφικές συνήθειες είναι ένα κομμάτι μόνο από το παζλ. Το να είναι κανείς βίγκαν είναι ένας καθημερινός αγώνας που βάζει τον άνθρωπο σε μία διαρκή αναζήτηση ηθικών προϊόντων, που παράχθηκαν δηλαδή κάτω από καλές συνθήκες (γι’ αυτό και για εμάς η αξία του βιγκανισμού είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την αξία του δικαίου εμπορίου), χωρίς να χρειάστηκε να υπομείνει κανένα ζώο (άρα ούτε ο άνθρωπος) αλλά ούτε κι η φύση κανενός είδους κακοποίηση. Τα προϊόντα που προτιμούν οι βίγκαν παράγονται με βιώσιμο, για το περιβάλλον και τα ζώα που ζουν στη φύση, τρόπο.Τα προϊόντα αυτά μπορεί να είναι – εκτός από φαγητό, καλλυντικά και ρούχα που είναι τα προφανή – προφυλακτικά, κρασί / σαμπάνια, ελαστικά αυτοκινήτων, μελάνια για τατουάζ αλλά και μελάνια για εκτυπώσεις …
– Στα Ελληνικά η vegan διατροφή μεταφράζεται ως «αυστηρή χορτοφαγία» ενώ η vegetarian διατροφή ως «χορτοφαγία».
***********************************************************************************************************************************
Αξίζει να αναφέρουμε εδώ τους λόγους υγείας αλλά και τους περιβαλλοντικούς που θα ήταν καλό να ακολουθήσει κάποιος μία βίγκαν διατροφή:
Κτηνοτροφία και άνθρωποι: το κόστος της εκμετάλλευσης των μη ανθρώπινων ζώων στο περιβάλλον και τον άνθρωπο
Η κτηνοτροφία σε αριθμούς – το πραγματικό κόστος της κατανάλωσης ζώων και ζωικών προϊόντων:
1. Φαινόμενο του θερμοκηπίου: Η κτηνοτροφία είναι υπεύθυνη για το 65% των εκπομπών υποξειδίου του αζώτου και για το 51% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. (Το αντίστοιχο ποσοστό των χερσαίων, θαλάσσιων και εναέριων μεταφορών σε παγκόσμιο επίπεδο αθροιστικά, είναι 13%). Υπολογίζεται ότι η εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου από την κτηνοτροφία θα αυξηθεί κατά 80% μέχρι το 2050, εάν η ζήτηση δεν μειωθεί.
2. Κατασπατάληση νερού: Για να παραχθεί ένα λίτρο γάλακτος, καταναλώνονται περίπου 999 λίτρα νερού. Για να παραχθεί ένα κιλό αυγών, καταναλώνονται περίπου 3.723 λίτρα νερού. Για ένα κιλό τυριού, καταναλώνονται περίπου 7.495 λίτρα νερού. Για ένα κιλό βοδινού κρέατος, καταναλώνονται περίπου 20.820 λίτρα νερού. Το 1/3 του πόσιμου νερού του πλανήτη χρησιμοποιείται για την παραγωγή κρέατος και γαλακτοκομικών.
3. Εδάφη: Το 45% του πλανήτη χρησιμοποιείται από τις κτηνοτροφικές μονάδες και τις καλλιέργειες ζωοτροφών που προορίζονται για αυτές. Το 1/3 του εδάφους της Γης έχει ερημοποιηθεί, με κύρια αιτία την κτηνοτροφία.
4. Ωκεανοί: Υπολογίζεται ότι αλιεύονται 2,7 τρισεκατομμύρια θαλάσσια ζώα ετησίως. Ανά έτος αλιεύονται 90-100 εκατομμύρια τόνοι ψαριών. Περίπου το 40% των ψαριών αυτών, πετιούνται νεκρά πίσω στους ωκεανούς ως μη βρώσιμα. Περίπου 650.000 φάλαινες, δελφίνια και φώκιες θανατώνονται κάθε χρόνο κατά λάθος από τα αλιευτικά σκάφη. Επίσης, προβλέπεται ότι οι ωκεανοί θα αρχίσουν να μένουν χωρίς ψάρια από το 2048. Τέλος, η απελευθέρωση αζώτου από τη λειτουργία κτηνοτροφικών μονάδων ευθύνεται για τη δημιουργία περισσότερων από 500 νεκρών ζωνών στους ωκεανούς.
5. Δάση: Στην κτηνοτροφία οφείλεται η αποψίλωση 136 εκατομμυρίων εκταρίων τροπικών δασών και έως και το 91% της αποψίλωσης του δάσους του Αμαζονίου. Περίπου 137 είδη ζώων και φυτών εξαφανίζονται κάθε μέρα εξαιτίας της αποψίλωσης των δασών της βροχής. Τέλος, 1.100 ακτιβιστές και ακτιβίστριες έχουν σκοτωθεί, στην προσπάθειά τους να προστατέψουν τα τροπικά δάση τα τελευταία 20 χρόνια.
6. Ρύποι: Μία μονάδα γαλακτοπαραγωγής με 2500 αγελάδες παράγει την ίδια ποσότητα ρύπων με αυτήν που παράγει μία πόλη 411.000 κατοίκων. Στις Η.Π.Α. παράγονται περίπου 52.617 κιλά ρύπων ανά δευτερόλεπτο μόνο μέσω της κτηνοτροφίας.
Και ακόμη…
• Για να τραφεί ένας άνθρωπος που καταναλώνει ζώα και ζωικά προϊόντα, απαιτείται 18 φορές περισσότερη έκταση Γης από αυτή που χρειάζεται για να τραφεί ένας χορτοφάγος. • Η καλλιέργεια 1,5 εκταρίου γης αποφέρει 16.783 κιλά φυτικής τροφής. Σε περίπτωση που η ίδια έκταση χρησιμοποιηθεί για την κτηνοτροφία παράγονται μόλις 170 κιλά κρέατος. • Τουλάχιστον το 50% των καλλιεργούμενων σιτηρών προορίζονται για κατανάλωση στις κτηνοτροφικές μονάδες. • Το 82% των υποσιτισμένων παιδιών κατοικούν σε χώρες, των οποίων οι καλλιέργειες χρησιμοποιούνται κατά κύριο λόγο για την παραγωγή ζωοτροφών. • Εάν όλος ο πληθυσμός της γης ακολουθούσε φυτοφαγική διατροφή, οι καλλιέργειες θα επαρκούσαν για τη σίτιση 10 δισεκατομμυρίων ανθρώπων. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ: Θα μπορούσε να τραφεί 1.4 δισεκατομμύριο ανθρώπων παραπάνω αν σταματούσε η εκτροφή και κατανάλωση αγελάδων, γουρουνιών και κοτόπουλων, ΜΟΝΟ στις Ηνωμένες Πολιτείες. Με λίγα λόγια, ο μόνος τρόπος να σωθεί ο πλανήτης από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι η άμεση αλλαγή της διατροφής των ανθρώπων. Εάν αυτό δε συμβεί άμεσα και μαζικά, τότε ένα νέο κύμα προσφύγων (climate refugees) αναμένεται να ξεκινήσει στο εγγύς μέλλον τη μετανάστευση (environmental migration). {Δείτε περισσότερα εδώ: Atlas environmental migration by IOM
********************************************************************************************************************************************
Κατανάλωση ζωικών προϊόντων και επιπτώσεις στην υγεία
Tα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα αυγά, όχι μόνο δεν είναι πολύτιμα ή απαραίτητα για τους ανθρώπους, αλλά είναι και επιβλαβή. Η κατανάλωση γαλακτοκομικών είναι συνδεδεμένη με την εμφάνιση οστεοπόρωσης / οστεοπενίας στις γυναίκες [1]. Αυτό βέβαια είναι το λιγότερο μπροστά στο γεγονός ότι τα γαλακτοκομικά συνδέονται με τη νόσο του Πάρκινσον [2], διάφορους καρκίνους όπως ο καρκίνος του μαστού [3] , ή ο καρκίνος του προστάτη και των ωοθηκών [4] [5], Η κατανάλωση γαλακτοκομικών συνδέεται ακόμη και με μερικά άλλα προβλήματα υγείας όπως ο διαβήτης [6] , η εμφάνιση κολικών κ.α. [7] [8] . Γενικότερα, η κατανάλωση ζωικής πρωτεΐνης συνδέεται με τον εμφάνιση καρκίνου [9] [10]. Ωστόσο, αυτό που είναι πραγματικά απαραίτητο για τα παιδιά και τους ενήλικες είναι το ασβέστιο που θωρακίζει τα οστά μας. Οι έρευνες δείχνουν ότι τα γαλακτοκομικά μάλλον δεν προσφέρουν κανένα όφελος σε αυτό [11] [12]. Αντίθετα, η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη ασβεστίου μπορεί να καλυφθεί από φυτικές πηγές αποφεύγοντας τα διάφορα αρνητικά για την υγεία που εμπεριέχονται στα γαλακτοκομικά όπως κορεσμένα λιπαρά, υπερβολική χοληστερίνη, ανθυγιεινή ζωική πρωτεΐνη, λακτόζη και τα προβλήματα που σχετίζονται με αυτά [13]. Τέτοιες πηγές είναι τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, ξηροί καρποί, όσπρια, μπρόκολο κ.α. [14]. Η κατανάλωση ενός αυγού δε, ισοδυναμεί με κάπνισμα 5 τσιγάρων [15]. Η κατανάλωση του κρέατος είναι συνδεδεμένη με πολύ σοβαρά προβλήματα υγείας όπως τα εξής: καρκίνος παχέος εντέρου [16], καρκίνος στομάχου [17], Αλτσχάιμερ [18], ρευματοειδής αρθρίτιδα [19], καρδιαγγειακά νοσήματα [20], καρκίνος του μαστού [21] κ.α. Εν κατακλείδι, ο βασανισμός εκατομμυρίων ζώων και ανθρώπων, η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος και η κατασπατάληση ασύλληπτου αριθμού πόρων, θα έπρεπε να είναι αρκετά ώστε να μπει, μια για πάντα, ένα τέλος στην παρουσία κάθε είδους προϊόντων ζωικής προέλευσης σε ανθρωπινες δραστηριότητες.
Ενημέρωση 2024, σύνδεση κατανάλωσης γαλακτοκομικών με αρκετούς τύπους καρκίνων. Πηγή.
Όλα τα ζώα έχουν εγγενή αξία και δικαίωμα στη ζωή.