Η κατανάλωση κρέατος είναι στην πραγματικότητα ανώμαλη, αφύσικη και περιττή.
Καρνισμός
(Είναι μία λέξη που βλέπουμε γενικότερα όλο και πιο συχνά. Όποιος είδε το σατιρικό ντοκιμαντέρ του κωμικού Σάιμον Άμστελ “Carnage” για το BBC 3 θα θυμάται αυτήν την ατάκα: «Δεν είμαστε εμείς βίγκαν – εσείς είστε καρνιστές.»)
Αλλά τι ακριβώς είναι ο καρνισμός – και και τι σημαίνει να είσαι καρνιστής;
Είναι μία λέξη που επινοήθηκε πριν 16 χρόνια από μία ακαδημαϊκή του πανεπιστημίου του Χάρβαρντ – και υπέρμαχο των βίγκαν – κα. Μέλανι Τζόι, η οποία ορίζει τον καρνισμό (από το carne = κρέας) ως την κυρίαρχη ιδεολογία.
Δεν θέλουμε να βλέπουμε τα ζώα να υποφέρουν και παρόλα αυτά, τα σκοτώνουμε και έπειτα τα τρώμε. Συμμετέχοντας σε ένα βίαιο και καταπιεστικό σύστημα, οι άνθρωποι αγνοούν την αντιφατική φύση τέτοιων παράλογων πρακτικών.
Ο καρνισμός περιγράφει το αόρατο σύστημα πεποιθήσεων που μας προδιαθέτει να τρώμε συγκεκριμένα ζώα. Η ιδεολογία βλέπει την ευρεία αποδοχή της κατανάλωσης κρέατος ως «φυσική», «φυσιολογική» και «απαραίτητη».
Επιπλέον, βλέπει την αντίπαλη ιδεολογία – τον βιγκανισμό – ως αφύσικη και «μη-φυσιολογική».
Η ιδεολογία
Αναλύοντας την ιστορία της χορτοφαγίας από την αρχαία Ελλάδα έως τη σήμερον ημέρα, ο ακαδημαϊκός Ρενώ Λαρού ανακάλυψε πως η ανθρωπότητα είχε από πάντα επενδύσει στην κυριαρχία πάνω στα ζώα, με την ιδέα ότι η αποχή από τη βία κατά των ζώων θα αποτελούσε απειλή για τους ανθρώπους.
Ο καρνισμός είναι στο επίκεντρο του σπισισμού – η ιδέα ότι οι άνθρωποι είναι καλύτεροι από τα ζώα – «επειδή η κατανάλωση κρέατος παρακινεί την ιδεολογική δικαιολόγηση για άλλες μορφές εκμετάλλευσης ζώων», υποστηρίζει η συγγραφέας Σάντρα Μάλκε.
Είναι επίσης το αντίθετο του βιγκανισμού. Παρόλο που οι βίγκαν γενικά απορρίπτονται γιατί «επιβάλλουν με το ζόρι τις πεποιθήσεις τους» σε άλλους, στην πραγματικότητα συμβαίνει το αντίθετο – δεδομένου ότι η κατανάλωση κρέατος είναι επιλογή και όχι απαραίτητη για την επιβίωση.
Μεγαλώνοντας, μας προσφέρονται νεκρά ζώα ως τροφή και τις περισσότερες φορές δεν έχουμε επίγνωση του ότι αυτό που βρίσκεται στο πιάτο μας ήταν κάποτε ζωντανό. Ο καρνισμός λειτουργεί εκτός της επίγνωσής μας, στερώντας μας την ελευθερία της επιλογής.
«Δεν βλέπουμε την κατανάλωση κρέατος όπως βλέπουμε τη χορτοφαγία – ως επιλογή, βασισμένη σε ορισμένες υποθέσεις σχετικά με τα ζώα, τον κόσμο και τους εαυτούς μας» λέει η βίγκαν ψυχολόγος κα. Μέλανι Τζόι.
«Αντίθετα, τη βλέπουμε ως δεδομένο, ως το «φυσικό» πράγμα που κάνουμε, ως το πώς πάντα ήταν και πάντα θα είναι τα πράγματα. Τρώμε ζώα χωρίς να σκεφτούμε τι κάνουμε και γιατί.»
Τα ζώα έχουν κατηγοριοποιηθεί σε ζώα για τροφή και ζώα για συντροφιά.
Τρώμε γουρούνια, αλλά όχι σκύλους – αγελάδες, αλλά όχι γάτες – το όριο τίθεται από ένα σύστημα που φαίνεται αυθαίρετο.
Όντα ταξινομούνται ως βρώσιμα, μη-βρώσιμα, κατοικίδια, θηρευτές και ζώα για διασκέδαση – όλα εξαρτώνται από πολιτισμικές μεταβλητές.
Μπορείτε να δείτε παρακάτω το βίντεο της ομιλίας της ” Why we love dogs, eat pigs and wear cows”(ή να διαβάσετε το ομώνυμο βιβλίο της)
Αποκομμένοι
Η ιδεολογία του καρνισμού εναντιώνεται στο σύνολο του πυρήνα των ανθρώπινων αξιών.
Ως αποτέλεσμα, οι άνθρωποι είναι συναισθηματικά αποκομμένοι από την αλήθεια, στήνοντας μηχανισμούς άμυνας για να μπορούν να συνεχίσουν να καταναλώνουν ζώα. Αυτό που από τη φύση θα ήταν ενσυναίσθηση για τον πόνο μετατρέπεται σε αδιαφορία – πάνω στην οποία χτίζεται ένα καταπιεστικό και βίαιο σύστημα.
Μιλώντας για το παράδοξο του κρέατος, ο συντονιστής επικοινωνίας του Beyond Carnism (Πέρα από τον Καρνισμό – οργάνωση υπεράσπισης των βίγκαν), Τζεφ Μανς, γράφει ότι ο καρνισμός έχει τις ρίζες του σε ένα παράδοξο ανάμεσα στις αξίες και τις πράξεις των περισσότερων ανθρώπων: αντιτίθενται στη βία κατά των ζώων, αλλά παρόλα αυτά τα τρώνε.
Συνεχίζει υποστηρίζοντας ότι αυτή η σύγκρουση οδηγεί σε γνωστική δυσαρμονία, την οποία οι άνθρωποι προσπαθούν να μετριάσουν μέσω του ψυχικού μουδιάσματος – το οποίο έχει αποδειχτεί από πειραματικές αποδείξεις που εμπλέκουν Δυτικούς.
Η Τζόι λέει ότι για αυτό το λόγο το κρέας σπάνια σερβίρεται με το κεφάλι του ζώου ή με άλλα ολόκληρα κομμάτια του σώματός του.
Δικαιολόγηση
Παρουσιάζοντας την ιδέα των «Τρίων N της Δικαιολόγησης», η Μέλανι Τζόι υποστηρίζει ότι οι άνθρωποι δικαιολογούν την κατανάλωση κρέατος θεωρώντας την «φυσιολογική (normal), φυσική (natural) και απαραίτητη (necessary)».
Αυτά τα «Τρία Ν» έχουν επικαλεστεί για να δικαιολογήσουν και άλλες πρακτικές, όπως η δουλεία, η κυριαρχία των αρσενικών και η άρνηση του δικαιώματος ψήφου στις γυναίκες. Ο καρνισμός ενισχύει επίσης αδικίες με βάση τη φυλή, το φύλο και τη σεξουαλικότητα, σύμφωνα με την κα. Τζόι.
Ο καρνισμός διατηρείται αποδυναμώνοντας το σύστημα που τον αμφισβητεί: το βιγκανισμό. Οι καρνιστικές άμυνες θα ακυρώσουν το βιγκανισμό, κρύβοντας και διαστρεβλώνοντας την αλήθεια, έτσι ώστε οι άνθρωποι να παραμείνουν στην άγνοια για ορισμένα γεγονότα.
Οι καρνιστές θα καταφύγουν στο να επιτεθούν στον αγγελιοφόρο προκειμένου να παραμείνουν οι κρεατοφαγικές τους πρακτικές, όπως πιστεύουν, αποδεκτές.
Αλλά αν η κατανάλωση κρέατος είναι τόσο φυσιολογική, φυσική και απαραίτητη, τότε γιατί νιώθουμε την ανάγκη να αποστασιοποιηθούμε από την ίδια μας τη συμπεριφορά;
Μέχρι οι άνθρωποι να συνειδητοποιήσουν ότι το να τρως ζώα είναι επιλογή – μία μη-απαραίτητη επιλογή – θα ζούμε με την ίδια νοοτροπία καταπίεσης, συνεισφέροντας σε ένα παραλογισμό χωρίς όρια.
Πρέπει να αμφισβητηθούν οι αδικίες, να αλλάξουν οι νοοτροπίες και να ξυπνήσει η συμπόνια.
Μετάφραση: Ίρις – Αγάπη Σουσούνη