Με αφορμή την επικείμενη δράση στην Καστοριά εν όψη της 43ης διεθνούς έκθεσης γούνας που λαμβάνει χώρα στην Καστοριά , σκέφτηκα πως καλό θα ήταν να δημοσιεύσουμε μερικά νούμερα που αφορούν την φρικτή πραγματικότητα της εν λόγω βιομηχανίας στη χώρα μας. Ίσως έτσι οργιστούν κι άλλοι και τελικά μαζευτεί περισσότερος κόσμος την 6η Μάη…Ευχαριστούμε πολύ την κ.Καρυδάκη για την παροχή των πληροφοριών αυτών που τις παρουσίασε στο συνέδριο Ανιμάλια πριν λίγους μήνες:
Σύμφωνα με το άρθρο 12 παρ. 3 του ν. 4039/2012 απαγορεύεται η εκτροφή και η χρησιμοποίηση σκύλων και γατών για παραγωγή γούνας, δέρματος, κρέατος ή παρασκευή φαρμακευτικών ή άλλων ουσιών(1). Δεν ισχύει όμως το ίδιο και για τα άλλα είδη ζώων, όπως τα μινκ.
Η Σάντυ Τσαντάκη το 2002 σε άρθρο της στην εφημερίδα «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» (Τσαντάκη, 2002) ανέφερε ότι τα μινκ υποφέρουν δεκαοκτώ (18) λεπτά προτού πεθάνουν και οι νυφίτσες είκοσι τέσσερα (24), καθώς όσο πιο αργός είναι ο θάνατος, τόσο πιο λεία είναι η γούνα. Σύμφωνα με την Κίνηση για την Κατάργηση του Εμπορίου Γούνας και την Πρωτοβουλία Πολιτών «Η Καστοριά λέει Όχι στη Γούνα» τα μινκ:
Περνούν μια πολύ σύντομη και εντελώς αφύσικη ζωή, φυλακισμένα μέσα σε μικρά μεταλλικά κλουβιά, μόνο και μόνο για να θανατωθούν όταν η γούνα τους είναι στην κατάλληλη κατάσταση. Τα μινκ παραμένουν άγρια ζώα, τα οποία δεν προσαρμόζονται στο περιβάλλον αιχμαλωσίας των εκτροφείων (…). Οι συνθήκες που τα ζώα αυτά εξαναγκάζονται να υπομένουν είναι βασανιστικές, με αποτέλεσμα συχνά να τρελαίνονται από το εγκλεισμό, να οδηγούνται στον κανιβαλισμό ή ακόμα και να τρώνε τα ίδια τους τα άκρα.
Ας σημειωθεί ότι στην Αυστρία και στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει απαγορευτεί η εκτροφή γουνοφόρων ζώων (Γιάνναρου, Ελληνική “άνοιξη” της γούνας, 2014). (Συμπληρωματικά: Στη Νορβηγία ψηφίστηκε πρόσφατα να κλείσουν όλα τα εκτροφεία με αλεπούδες και μινκ μέχρι το 2025 και άλλες 11 χώρες της Ε.Ε έχουν προβεί σε άρση της εν λόγω βιομηχανίας. Στο Σαν Φρανσίσκο ψηφίστηκε να πάψει η πώληση γούνας….)
Ο βασανισμός, η σωματική και ψυχολογική κακοποίηση, ο πόνος αυτών των συζώων δεν έχει απασχολήσει τον Έλληνα νομοθέτη. Οι πληροφορίες που ακολουθούν παρουσιάζουν μια πιθανή εξήγηση.
Το παρακάτω βίντεο είναι από έρευνα της PETA UK και δείχνει την μεταφορά των μινκ προς Ελλάδα και άλλες χώρες….
Το 2008 η αρθρογράφος Λίνα Γιάνναρου (Γιάνναρου, Απελευθέρωσαν 6.000 μινκ στη Σιάτιστα, 2008) έγραφε για το πρώτο περιστατικό απελευθέρωσης γουνοφόρων ζώων στην Ελλάδα, όταν το βράδυ της 14η Δεκεμβρίου με ξημερώματα 15ης Δεκεμβρίου άγνωστοι χάλασαν την περίφραξη του εκτροφέα Λ.Π. και απελευθέρωσαν έξι χιλιάδες (6.000) μινγκ. Σύμφωνα με το ίδιο άρθρο η οικονομική ζημία παρέμενε άγνωστη, υπολογίζοντας, ωστόσο ότι τα ζώα που βρίσκονται στο διάστημα αναπαραγωγής κοστίζουν εκατό είκοσι (120) ευρώ, ενώ τα υπόλοιπα πενήντα (50) ευρώ.
Άλλη μια απελευθέρωση γουνοφόρων ζώων πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο του 2009, όταν άγνωστοι απελευθέρωσαν από δυο εκτροφεία χιλιάδες ζώα στον οικισμό Καλονερίου του Δήμου Ασκίου Κοζάνης. Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εκτροφέων, Β.Δ. σχολίαζε τότε ότι «τέτοιες πράξεις συνεπάγονται την καταστροφή του κλάδου και μόνο από ασυνείδητους και θρασύδειλους μπορεί να προέρχονται», καθώς η ζημία των δυο εκτροφείων υπολογιζόταν μεγαλύτερη από τριακόσιες πενήντα χιλιάδες (350.000) ευρώ (Κουταλιανού, 2009).
Πέρασε ένας χρόνος, μέχρι την 26η προς 27η Αυγούστου του 2010, όταν η ομάδα με την επωνυμία «Αντισπισιστική Δράση» ανέλαβε την ευθύνη για την απελευθέρωση πενήντα χιλιάδων (50.000) μινκ από εκτροφείο στο Χιλιόδεντρο και περίπου δέκα χιλιάδων (10.000) από εκτροφείο στη Σιάτιστα. Κατά τον Η.Κ., τότε πρόεδρο του Συνδέσμου Γουνοποιών Καστοριάς η ζημία στο εκτροφείο Χιλιόδεντρου ήταν μεγαλύτερη από δυο εκατομμύρια (2.000.000) ευρώ (Σουλιώτης, 2010). Ο Γ.Π., ιδιοκτήτης του εκτροφείου εκτιμούσε ότι η ζημία που υπέστη ανερχόταν σε ενάμιση εκατομμύριο (1.500.000) ευρώ, σχολιάζοντας ότι «Θα δουλεύουμε δύο ζωές για να ξεχρεώσουμε» (tanea.gr & dasarxeio.com, 2014).
Το 2008 και 2009 στη Σιάτιστα και στη Κοζάνη λειτουργούσαν περίπου τριάντα πέντε (35) εκτροφεία γουνοφόρων ζώων, τα οποία παρήγαγαν ετησίως τουλάχιστον τετρακόσιες πενήντα (450.000) δέρματα μινκ, ενώ υπήρχαν ακόμα άλλες περίπου χίλιες εκατό (1.100) επιχειρήσεις γουνοποιίας (Γιάνναρου, Απελευθέρωσαν 6.000 μινκ στη Σιάτιστα, 2008) (Κουταλιανού, 2009).
Το 2014, ωστόσο, τα εκτροφεία μινκ στη Δυτική Μακεδονία ξεπερνούσαν τα εκατό (100), εκ των οποίων σαράντα πέντε (45) στο νομό Καστοριάς, πενήντα (50) στο νομό Κοζάνης, οκτώ (8) στο νομό Γρεβενών και δυο (2) στο νομό Φλώρινας (2), ενώ η παραγωγή γουνοδερμάτων ξεπερνούσε τα τρία εκατομμύρια (3.000.000) ετησίως, όταν μέχρι πριν τρία χρόνια, το 2011, ανερχόταν σε τριακόσιες πενήντα χιλιάδες (350.000) (Γιάνναρου, Ελληνική “άνοιξη” της γούνας, 2014). Σύμφωνα με την αρθρογράφο Λίνα Γιάνναρου το 60-70% του πληθυσμού της Καστοριάς και της επαρχίας του Βοίου εργαζόταν σε επιχειρήσεις γουνοποιίας (Γιάνναρου, Ελληνική “άνοιξη” της γούνας, 2014).
Με 60 απούλητα διαμερίσματα στη Θεσσαλονίκη» ο εργολάβος Γ.Κ. «αποφάσισε το περασμένο φθινόπωρο, μαζί με τον 20χρονο Α.Μ., να επενδύσουν σε μια φάρμα, στα σύνορα των νομών Γρεβενών και Κοζάνης. Αγόρασαν από έναν συντοπίτη τους 3.000 μινκ (90 ευρώ το ένα) και τον Μάρτιο ξεκίνησαν τις διασταυρώσεις για τον πολλαπλασιασμό των ζώων. Σταδιακά, για να καθετοποιήσουν τη μονάδα τους, θα προσθέσουν σφαγείο και εκδορείο.». Κατά την άποψή του «το κράτος, που ορίζει τους όρους λειτουργίας των επιχειρήσεων, οφείλει να ενδιαφερθεί περισσότερο για την ασφάλεια των μονάδων. Ο πληθυσμός των μινκ, που μετά τις γέννες του Μαΐου ξεπερνάει το ένα εκατομμύριο, δεν είναι παίξε-γέλασε. (Παπαδημητρίου, 2014).
1 Οι παραβάτες τιμωρούνται με φυλάκιση μέχρι δυο έτη και με χρηματική ποινή από πέντε χιλιάδες (5.000) έως δεκαπέντε χιλιάδες (15.000) ευρώ (άρθρο 20 παρ. 3 ν.4039/2012.
2 Σύμφωνα με το Επιμελητήριο Καστοριάς, περισσότερες από δυόμιση χιλιάδες (2.500) επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται άμεσα ή έμμεσα στον κλάδο της γούνας σε Καστοριά και Κοζάνη, απασχολώντας έως και δέκα χιλιάδες (10.000) άτομα (tanea.gr & dasarxeio.com, 2014).
*****************
Στις παρακάτω εικόνες βλέπουμε ένα μινκ στο κέντρο διάσωσης της Ολλανδίας Stichting AAP, στο Αλμέρε. Αυτό βρέθηκε στην ύπαιθρο κάπου στην Ευρώπη, προφανώς αφού δραπέτευσε από εκτροφείο. Όσο δούλευα σε αυτό το μέρος ως φροντίστρια ζώων, παρατήρησα πόσο έξυπνο είναι και πόσο εύκολα βαριέται. Λάτρευε να αράζει στην αιώρα και ασχολιόταν με τα παιχνίδια (enrichment) που του βάζαμε, πολύ πιο ενεργά από άλλα ζώα – φαινομενικά πιο “έξυπνα”. Δε μπορώ να διανοηθώ λοιπόν τι περνούν αυτά τα ζώα σε όλη τους τη ζωή. Υποφέρω στη σκέψη όταν μπαίνω στη θέση τους…
Πηγές:
Γιάνναρου, Λ. (2008, 12 24). Απελευθέρωσαν 6.000 μινκ στη Σιάτιστα. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. Ανάκτηση 12 09, 2017, από http://www.kathimerini.gr/344333/article/epikairothta/ellada/apeley8erwsan-6000-mink-sth-siatista
Γιάνναρου, Λ. (2014, 04 12). Ελληνική “άνοιξη” της γούνας. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. Ανάκτηση 12 09, 2012, από http://www.kathimerini.gr/762384/article/epikairothta/ellada/ellhnikh-anoi3h-ths-goynas
Κουταλιανού, Ζ. (2009, 09 13). Χιλιάδες απελευθερωμένα βιζόν πολιορκούν χωριό στην Κοζάνη. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. Ανάκτηση 12 09, 2017, από http://www.kathimerini.gr/366670/article/epikairothta/ellada/xiliades-apeley8erwmena-vizon-poliorkoyn-xwrio-sthn-kozanh
Παπαδημητρίου, Γ. (2014, 04 28). Το θρίλερ με τα μίνκ. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. Ανάκτηση 12 09, 2017, από http://www.kathimerini.gr/764517/article/epikairothta/perivallon/to-8riler-me-ta-mink
Σουλιώτης, Γ. (2010, 09 02). Πρωτοεμφανιζόμενη ομάδα ανέλαβε την ευθύνη για τα μινκ. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. Ανάκτηση 12 09, 2017, από http://www.kathimerini.gr/403560/article/epikairothta/ellada/prwtoemfanizomenh-omada-anelave-thn-ey8ynh-gia-ta-mink
Τσαντάκη, Σ. (2002, 11 10). Η γούνα επιστρέφει χωρίς ελαφρυντικά. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. Ανάκτηση 12 09, 2017, από www.kathimerini.gr: http://www.kathimerini.gr/134336/article/epikairothta/ellada/h-goyna-epistrefei-xwris-elafryntika
tanea.gr, & dasarxeio.com. (2014, 03 26). Καστοριά: Τα αγνοούμενα μινκ απειλούν το οικοσύστημα. ΤΑ ΝΕΑ. Ανάκτηση 12 10, 2017, από https://dasarxeio.com/2014/03/26/157-2/