To BBC δημοσίευσε ένα άρθρο στο οποίο αναφέρεται ότι μια vegetarian ή vegan διατροφή μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στις πνευματικές ικανότητες του ατόμου. Σχεδόν κάθε επιχείρημα που περιλαμβάνεται στο εν λόγω άρθρο είναι είτε αναληθές είτε παραπλανητικό.
Η αρθρογράφος πέφτει σε μια σειρά από λάθη. Χρησιμοποιεί αρχικά, απόψεις οι οποίες είτε έχουν καταρριφθεί είτε είναι αναχρονιστικές ενώ παράλληλα κάνει εσφαλμένα επίκληση σε αυθεντία παραθέτοντας την άποψη ενός φιλοσόφου της Βιολογίας και όχι ενός Βιολόγου. Παράλληλα βασίζει μέρος της επιχειρηματολογίας της στην άποψη του Taylor Wallace. Ο συγκεκριμένος έχει γράψει σχετικά με τα πλεονεκτήματα του να πίνει κανείς γάλα, υποστηρίζει την έρευνα με επιχορήγηση από τις βιομηχανίες και άσκησε επίσης κριτική στην έκθεση της επιστημονικής επιτροπής Eat-Lancet που συνιστούσε τη μείωση στην κατανάλωση κρέατος για την ατομική υγεία και την προστασία του πλανήτη.
Η αρθρογράφος κάνει επίσης επίκληση στο συναίσθημα παραθέτοντας άρθρα από κίτρινα μέσα σχετικά με την πρόκληση προβλημάτων ανάπτυξης στα παιδιά που ακολουθούν vegan διατροφή. Επιπροσθέτως ανέφερε ότι ο Μαχάτμα Γκάντι απαρνήθηκε τον βιγκανισμό με σκοπό να απαλλαγεί από μια άσχημη συναισθηματική μνήμη. Τέλος, κάνει επίκληση στην άγνοια των αναγνωστών αναφέροντας πως τα επίπεδα της κρεατίνης και της ταυρίνης στους vegan είναι χαμηλά χωρίς ωστόσο να δίνει σχετικά στοιχεία για τον τρόπο που αυτό καθίσταται ανησυχητικό. Όλα αυτά δημιουργούν μια σύγχυση σε ένα κοινό το οποίο είναι ήδη αποπροσανατολισμένο από όλες τις πληροφορίες που το κατακλύζουν και τις αντιφατικές απόψεις από τους ειδικούς.
Και μιλώντας για σύγχυση, το άρθρο αυτό στοιβάζεται μαζί με έναν αριθμό άλλων αμφισβητήσιμων οδηγών και ερευνών που δημοσιεύτηκαν στις ΗΠΑ και προωθούν την κατανάλωση κόκκινου κρέατος και αυγών, χολίνης και γαλακτοκομικών προϊόντων.
Πριν ξεκινήσουμε την αποδόμηση του άρθρου της Zaria Gorvett ας ξεκαθαρίσουμε κάτι: μία φυτική διατροφή είναι η μόνη που έχει αποδειχτεί κλινικά ότι μπορεί να αντιστρέψει καρδιακές παθήσεις, κάποιους τύπους καρκίνου και τον διαβήτη τύπου 2, τις πιο θανατηφόρες ασθένειες δηλαδή παγκοσμίως. Οι καρδιαγγειακές παθήσεις συγκεκριμένα βρίσκονται στην κορυφή των αιτίων θανάτου παγκοσμίως. Στοίχισαν τη ζωή παγκοσμίως σε πάνω από 17,6 εκατομμύρια ανθρώπους το 2016 και αναμένεται να ξεπεράσει τα 23,6 εκατομμύρια μέχρι το 2030.
Όσον αφορά τώρα στην πνευματική υγεία, πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι όσο περισσότερο απέχουμε από τα ζωικά προϊόντα τόσο το καλύτερο. Έρευνες έφεραν στο φως πως αυτοί οι οποίοι καταναλώνουν κρέας (συμπεριλαμβανομένων των πουλερικών και του ψαριού) έχουν δύο φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν άνοια συγκριτικά με τους χορτοφάγους. Τα κορεσμένα λιπαρά και η χοληστερόλη μπορούν να μπλοκάρουν τις φλέβες του εγκεφάλου σας με τον ίδιο τρόπο που το κάνουν στις αρτηρίες της καρδιά σας.
Ας δούμε τώρα ένα-ένα τα επιχειρήματα και ας τα εξετάσουμε αναλυτικά.
«Το κρέας μας έκανε ανθρώπους»
Η θεωρία αυτή έχει ως βάση την ιδέα ότι η βρώση μαγειρεμένου κρέατος επέτρεψε στον ανθρώπινο εγκέφαλο να μεγαλώσει κατά τη διαδικασία της εξέλιξης. Όπως έχει αποδειχθεί, οι εγκέφαλοι μας λειτουργούν βασικά με την καύση υδατανθράκων (γλυκόζης). Στο σάλιο μας εξελίχθηκε ένα ένζυμο που ονομάζεται ΑΜΥ-1 (αμυλάση) που μας βοήθησε να διασπάσουμε τους σύνθετους υδατάνθρακες σε απλούστερες μορφές. Αυτό συνέβη περίπου την ίδια εποχή που μάθαμε να μαγειρεύουμε και αποτέλεσε το σημείο κλειδί στην ανάπτυξη του εγκεφάλου και όχι η κατανάλωση κρέατος.
Επιπλέον, παρά το γεγονός ότι είμαστε ικανοί να χωνέψουμε το κρέας σαν παμφάγα όντα, θα είχαμε πράγματι εξελιχθεί ικανοί να καταναλώνουμε κρέας και άλλα ζωικά παράγωγα αν λάβουμε υπόψη ότι η αυξημένη τους κατανάλωση μας δημιουργεί καρδιακές παθήσεις, καρκίνους και διαβήτη; Η παρωχημένη έρευνα που παρατίθεται μέσα στο άρθρο λέει ότι οι Νεάντερταλ έτρωγαν κατά κύριο λόγο κρέας και αυτό ήταν που συνέβαλε στην ανάπτυξη του εγκέφαλου του ανθρώπου, αλλά επιπλέον έρευνα πάνω στο θέμα έδειξε ότι έτρωγαν πολύ περισσότερες φυτικές τροφές από ότι θεωρείτο παλιότερα.
Η αρθρογράφος συνέδεσε επίσης τα γενικά χαμηλά ποσοστά IQ που έχουν σημειωθεί στην Ινδία με το γεγονός ότι η χώρα σε μεγάλο βαθμό αποτελείται από χορτοφάγους. Αυτή η εικασία, που δεν βασίζεται σε απτά δεδομένα, παραβλέπει το γεγονός ότι τα χαμηλά IQ της Ινδίας προέρχονται από την γενικό υποσιτισμό από τον οποία πλήττεται μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Στην πραγματικότητα, το 25% του παγκόσμιου πληθυσμού που υποσιτίζεται κατοικεί στην Ινδία.
Επιπρόσθετα, στο άρθρο δεν αναφέρεται ότι παρά τα προβλήματα υποσιτισμού, η κατανάλωση γάλακτος έχει αυξηθεί ραγδαία τα τελευταία χρόνια. Η Ινδία έχει αναδειχτεί σε έναν από τους βασικούς παραγωγούς γαλακτοκομικών στον κόσμο, ξεπερνώντας τα 100 εκατομμύρια τόνους το 2006. Και τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι σύμφωνα με την αρθρογράφο, γεμάτα βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία που είναι απαραίτητα για την επαρκή εγκεφαλική ανάπτυξη.
Εντυπωσιασμός
Εν συνεχεία, η συντάκτρια αναφέρει click-bating άρθρα που έχουν γραφτεί κατά καιρούς στα ταμπλόιντ και αφορούν παιδιά χορτοφάγων, που ακολουθώντας μια αντίστοιχη διατροφή είχαν αναπτυξιακά προβλήματα. Αν κάποιος διαβάσει με μεγαλύτερη προσοχή τις πηγές αυτές θα δει ότι το συγκεκριμένο παιδί που αναφέρεται (σε μια από τις 2-3 εν λόγω περιπτώσεις) δεν θήλαζε μητρικό γάλα και του δινόταν ένα μείγμα με βάση τη βρώμη ή μη εμπλουτισμένο γάλα σόγιας αντί για ειδικού γάλακτος για μωρά. Αυτές οι ιστορίες, οι οποίες είναι μάλιστα εξαιρετικά σπάνιες, συχνά χρησιμοποιούνται ως μέσο εντυπωσιασμού και χρησιμοποιούν την επίκληση στο συναίσθημα χωρίς επιστημονικά μέσα.
Πολλοί οργανισμοί υγείας συμπεριλαμβανομένης της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής, του οργανισμού Kaiser Permanente και της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτητικής έχουν καταλήξει ότι μια σωστά δομημένη vegan ή vegetarian διατροφή είναι ενδεδειγμένη για όλα τα στάδια της ζωής του ατόμου, συμπεριλαμβανομένης της εγκυμοσύνης και της βρεφικής ηλικίας.
Η αρθρογράφος αναφέρει επίσης την άποψη της Βασιλικής Ιατρικής Ακαδημίας του Βελγίου που προβλέπει τη φυλάκιση γονέων που επιλέγουν να ταΐζουν τα παιδιά τους ακολουθώντας τη χορτοφαγική διατροφή. Αυτή η αξιολόγηση έχει καταρριφθεί από την επιστημονική κοινότητα. Οι χορτοφαγικές διατροφές έχουν επίσης συσχετιστεί με τον μειωμένο κίνδυνο για ανάπτυξη αναπνευστικών ανωμαλιών, αλλεργιών και χρόνιων λοιμώξεων κατά τη παιδική ηλικία.
Η Έρευνα στην Κένυα
Τα μόνα πραγματικά στοιχεία που παρουσιάζει η αρθρογράφος όπου φαίνεται ότι μια διατροφή βασισμένη στις φυτικές τροφές θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά την ευφυΐα μας είναι μια έρευνα που έγινε σε 500 παιδιά που ζούσαν στην αγροτική Κένυα το 2003. Το συμπέρασμα της έρευνας ήταν ότι όσο περισσότερα γαλακτοκομικά και κρέας προστίθεντο στην διατροφή του παιδιού τόσο καλύτερα ήταν τα αποτελέσματα σχετικά με την πνευματική τους κατάσταση. Ωστόσο εγείρονται κάποια ζητήματα σχετικά με τη μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε. Διότι διεξήχθη μεταξύ ελλιποβαρών παιδιών που γενικά δεν λάμβαναν επαρκή τροφή. Στην πραγματικότητα, η διατροφή που ακολουθούσε η ομάδα με τις φυτικές τροφές δεν περιείχε επαρκή ποσότητα ενέργειας, υδατανθράκων, λίπους και πρωτεΐνης. Επίσης, η ελλιπής εκπαίδευση και η φτώχεια είναι δύο παράγοντες που δεν προσμετρήθηκαν στην έρευνα.
Τέλος,η έρευνα της Κένυας χρηματοδοτήθηκε από ορισμένους οργανισμούς τα συμφέροντα των οποίων δεν αναφέρονται στο κείμενο.
—
Στη συνέχεια, η αρθρογράφος αναφέρει μια σειρά από διατροφικά συστατικά τα οποία, σύμφωνα με την ίδια, είναι αδύνατο ή σχεδόν αδύνατο να προσληφθούν μέσω μιας χορτοφαγικής ή αυστηρά χορτοφαγικής διατροφής. Κάποια από τα συστατικά αυτά ήταν: η χολίνη,, η κρεατίνη, η καρνοσίνη, η ταυρίνη, τα ω-3 λιπαρά οξέα, ο αιμικός σίδηρος και οι βιταμίνες B12, B6 και D3. Ας ασχοληθούμε λίγο με αυτά.
Ας μιλήσουμε για την χολίνη
Η ανησυχία για τη χολίνη είναι κάτι σχετικά πρόσφατο. Η Emma Derbyshire, που πληρώνεται από το Meat Advisory Panel, συστήνει την κατανάλωση μεγάλης ποσότητας χολίνης παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν οι απαραίτητες κλινικές δοκιμές. (Υπάρχουν μόλις τρεις έρευνες που σχετίζονται με τη κατανάλωση χολίνης και την πνευματική ανάπτυξη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η μεθοδολογία των δυο εκ των τριών αυτών ερευνών είναι υπό αμφισβήτηση. Η τρίτη έρευνα ήταν ασαφής.Αυτές οι πληροφορίες όμως δεν την σταμάτησαν από το να τις παραθέσει στο άρθρο της). Αντιθέτως, υπάρχουν ενδείξεις ότι η μεγάλη κατανάλωση χολίνης μπορεί να οδηγήσει σε καρδιαγγειακές παθήσεις. Στο κείμενο της Derbyshire αναφέρεται ότι οι vegan και οι vegetarian δεν λαμβάνουν αρκετή χολίνη μέσω της διατροφής τους.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει μια επικρατούσα άποψη σχετικά με τη κατανάλωση χολίνης παρά μόνο μια συνιστώμενη «επαρκής πρόσληψη» διότι τα στοιχεία δεν επαρκούν για να βρεθεί μια Συνιστώμενη Ημερήσια Πρόσληψη.
Το ότι η χολίνη προσλαμβάνεται δύσκολα από τους vegan και τους vegetarian είναι αναληθές. Ένα σημαντικό ποσοστό χολίνης φτιάχνεται στο σώμα μας. Τα σταυρανθή λαχανικά και ορισμένα φασόλια είναι κι αυτά πλούσια σε χολίνη καθώς επίσης και οι ξηροί καρποί, οι σπόροι και τα δημητριακά ολικής άλεσης.
Η υψηλής διατροφική αξίας χολίνη, κι ειδικά αυτή που προέρχεται από ζωικές τροφές όπως τα αυγά έρχεται μαζί με τη χοληστερίνη. Αυξάνει έτσι τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων καθώς η χολίνη και καρνιτίνη, μετατρέπονται σε τριμεθυλαμίνη (ΤΜΑ) από τα εντερικά βακτήρια. Η ΤΜΑ με τη σειρά της μετατρέπεται από το συκώτι σε όξινη-Ν-τριμεθυλαμίνη (ΤΜΑΟ), μια χημική ένωση που συνδέεται με υψηλά ποσοστά καρδιαγγειακών παθήσεων. Ωστόσο, χρειάζεται να γίνει πιο ενδελεχής έρευνα πάνω στη χολίνη.
Μια υπενθύμιση: οι καρδιακές παθήσεις και όχι η έλλειψη χολίνης αποτελούν μία από τις μεγαλύτερες αιτίες θανάτου στον κόσμο. Και η χολίνη συγκεκριμένα φαίνεται να οδηγεί σε αυτές.
Ακολουθεί η ταυρίνη
Η ταυρίνη είναι μια ένωση που παράγεται από τον οργανισμό μας χρησιμοποιώντας κυστεΐνη. Αν καταναλώνουμε αρκετή πρωτεΐνη κάθε μέρα, τότε λαμβάνουμε αρκετή κυστεΐνη που δημιουργεί με τη σειρά της αρκετή ταυρίνη. Επιπρόσθετα, δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι τα χαμηλά ποσοστά ταυρίνης προκαλούν κάποιο πρόβλημα στο σώμα με κάποιο τρόπο.
Στο άρθρο αναφέρεται ότι «οι vegans τείνουν να παρουσιάζουν χαμηλά ποσοστά ταυρίνης στο σώμα τους. Κανένας ωστόσο δεν έχει ελέγξει πόσο μπορεί να επηρεάζει αυτό τις πνευματικές τους ικανότητες».
Δεν υπάρχει επίσης κανένα επιστημονικό στοιχείο για ευρεία έλλειψη ταυρίνης μεταξύ των χορτοφάγων αλλά απλώς μειωμένα επίπεδα. Αλλά για άλλη μια φορά έγινε αυτό που χρειαζόταν: δημιουργήθηκε πολύς ντόρος πάνω σε ένα αμινοξύ για το οποίo δεν είχαμε ακούσει ποτέ πριν.
Σίδηρος
Το άρθρο αναφέρει ότι παρατηρείται έλλειψη σιδήρου σε μια vegan διατροφή. Αυτό όμως είναι επίσης παραπλανητικό. Η αρθρογράφος γράφει ότι “οι χορτοφάγοι είναι ιδιαιτέρως ευάλωτοι καθώς δεν λαμβάνουν τον αιμικό σίδηρο, που συναντάται μονάχα στα ζωικά προϊόντα.”
Ο αιμικός σίδηρος απορροφάται πιο εύκολα μαζί με τα ζωικά προϊόντα γιατί περιέχεται στη χοληστερίνη. Αυξάνει έτσι τον κίνδυνο για διαβήτη και καρδιακές παθήσεις κάτι που δεν αναφέρει φυσικά η αρθρογράφος. Στην πραγματικότητα, ο αιμικός σίδηρος αποτελεί έναν ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για τη θνησιμότητα (από όλες τις αιτίες).
Ο μη αιμικός σίδηρος τώρα μπορεί σχετικά εύκολα να προσληφθεί από μια vegan διατροφή. Και αρκετές έρευνες έχουν δείξει ότι οι χορτοφάγοι δεν παρουσιάζουν πιο συχνά αναιμία από τους κρεατοφάγους. Στην πραγματικότητα, κάποιες έρευνες δείχνουν ότι κάποιες φυτικές διατροφές τείνουν να περιλαμβάνουν υψηλότερα επίπεδα σιδήρου από άλλες διατροφές. Αλλά ο σίδηρος εξακολουθεί να είναι ένα θρεπτικό συστατικό που προκαλεί ανησυχία. Στις ΗΠΑ, σχεδόν 10 εκατομμύρια άνθρωποι (όχι μόνο vegan) παρουσιάζουν έλλειψη σιδήρου, συμπεριλαμβανομένων 5 εκατομμυρίων που πάσχουν από αναιμία. Παγκοσμίως 1,6 δις ανθρώπων πάσχουν από αναιμία.
Για άλλη μία φορά στο προσκήνιο η Β12
Πράγματι κάποιες έρευνες έχουν δείξει ότι οι vegetarian παρουσιάζουν χαμηλότερα επίπεδα Β12, ωστόσο 40% του συνόλου των κατοίκων των ΗΠΑ έχουν έλλειψη της συγκεκριμένης βιταμίνης. Αυτοί που ακολουθούν μια φυτική διατροφή συνιστάται να λαμβάνουν συμπλήρωμα (το οποίο είναι ευρέως διαθέσιμο στην αγορά) όπως θα πρέπει να κάνουν όλοι. Δεν αποτελεί κάποια ιδιαιτερότητα των χορτοφάγων. Είναι μια παγκόσμια πραγματικότητα. Η Β12 δημιουργείται από μικροοργανισμούς, βακτήρια, μύκητες και φύκια. Στο παρελθόν υπήρχε επαρκής βιταμίνη Β12 στα ποτάμια και τη γη για τα καλύψει τις ανάγκες των έμβιων όντων. Σήμερα όμως, καθώς το έδαφος δεν έχει την ίδια σύσταση ενώ παράλληλα έχουν αλλάξει οι πρακτικές καθαρισμού των τροφίμων, τα φυτικά τρόφιμα δεν αποτελούν πλέον επαρκή πηγή. Επιπρόσθετα, στα ζώα και στα ζωικά παράγωγα χορηγείται ως συμπλήρωμα η Β12 και έτσι αυτά δεν αποτελούν από μόνα τους επαρκή πηγή.
Β6
Η έλλειψη βιταμίνης Β6 είναι σε γενικές γραμμές ασυνήθιστη. Παρατηρείται μόνο σε μέρη όπου η ελλιπής διατροφή είναι διαδεδομένη. Κάποιες έρευνες έδειξαν ότι οι vegan παρουσιάζουν κάποια έλλειψη, αλλά αυτή είναι σπάνια. Κάποιες άλλες έρευνες έδειξαν ότι οι vegetarians λαμβάνουν περισσότερη Β6 από τον υπόλοιπο πληθυσμό. Πηγές Β6 αποτελούν η διατροφική μαγιά, τα ενισχυμένα φυτικά ροφήματα, τα δημητριακά, το κριθάρι, τα προϊόντα της σόγιας, τα μανιτάρια, το σπανάκι, τα θαλάσσια φυτά και τα παντζαρόφυλλα.
Το άρθρο αναφέρει πως η επαρκής κάλυψη των αναγκών για Β6 είναι δύσκολη για τους vegan, λέγοντας πως μια κούπα πατάτες περιέχει μόνο το 20% της Συνιστώμενης Ημερήσιας Πρόληψης. Λένε ότι το να φας πέντε κούπες πατάτες δεν θα ήταν πρακτικό. Αλλά μπορείς απλά να φας άλλα πράγματα, όπως μια κούπα ρεβίθια (που περιέχουν το 50% της ΣΗΠ), μακαρόνια (μια κούπα μακαρόνια με σάλτσα αποτελεί το 20% της ΣΗΠ), φασόλια, ψωμί, μια μπανάνα…
D3
Για άλλη μια φορά οι πληροφορίες είναι ανακριβείς. Αυτή η βιταμίνη δεν αποτελεί αποκλειστικά πρόβλημα των vegan. Περίπου το 70-97% των Αμερικανών παρουσιάζουν έλλειψη της βιταμίνης D. Οι vegan και οι κρεατοφάγοι αντιμετωπίζουν τον ίδιο κίνδυνο. Αν κάποιος δεν έχει την δυνατότητα να κάθεται πέντε λεπτά τη μέρα στον ήλιο, ή αν ζει μακριά από τον ισημερινό – πράγμα που καθιστά την ηλιοφάνεια ένα σπάνιο φαινόμενο, ένα συμπλήρωμα αρκεί για να καλυφθεί η έλλειψη. Εναλλακτικά, φυτικά ροφήματα, χυμοί φρούτων, δημητριακά, ψωμιά και μακαρόνια μπορούν όλα να ενισχυθούν με βιταμίνη D.
Ακολουθεί η κρεατίνη
Ο εγκέφαλος δημιουργεί μόνος του το απαραίτητο απόθεμα και δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι οι vegan και οι vegetarian χρειάζεται να λαμβάνουν μεγαλύτερη ποσότητα από τον μέσο παμφάγο. Αλλά προσθέτοντας το στη λίστα με τους κινδύνους θολώνει ακόμη περισσότερο τα νερά ακόμα και αν η αρθρογράφος παραδέχεται ότι δεν υπάρχουν στοιχεία πάνω σε αυτό.
Καρνοσίνη, Ω-3, σελήνιο, φολικό οξύ και ιώδιο
Και σε αυτή τη περίπτωση η αρθρογράφος αναφέρει μόνο μια φορά τα συγκεκριμένα θρεπτικά στοιχεία και τα αφήνει ως έχει. Όπως συνέβη και με την κρεατίνη αυτά αναφέρονται ως θρεπτικά συστατικά στα οποία οι vegan και οι vegetarian παρουσιάζουν έλλειψη χωρίς να εξηγείται τίποτα παραπάνω και πως αυτό συνδέεται με την υγεία.
Η καρνοσίνη είναι μια πρωτεΐνη που δημιουργείται από την ένωση δυο αμινοξέων (της αλανίνης και της ιστιδίνης). Το ίδιο μας το σώμα την δημιουργεί. Έχουν βγει κάποια στοιχεία τα τελευταία χρόνια που δείχνουν ότι η έλλειψή της μπορεί να οδηγήσει σε εγκεφαλικές διαταραχές. Αλλά αυτές βασίζονται σε έρευνες που έγιναν σε ζώα. Υπάρχει μια έρευνα που δείχνει ότι οι vegetarian έχουν χαμηλότερα ποσοστά από τους κρεατοφάγους, αλλά καμία έρευνα δεν συνδέει τη καρνοσίνη με διαταραχές στον εγκέφαλο των vegan και των vegetarian.
Σειρά τώρα έχουν τα Ω3 λιπαρά οξέα. Υπάρχουν τρία είδη Ω3 λιπαρών οξέων: το άλφα λινολενικό οξύ (ALA), το εικοσιδιεξαενοϊκό οξύ (DHA) και το εικοσιπενταενοϊκό οξύ (EPA). Υπάρχουν πολλές φυτικές τροφές που περιέχουν το ALA (μπορείς να λάβεις όλη τη ποσότητα που απαιτείται βάσει της ΗΣΠ τρώγοντας μια κουταλιά λιναρόσπορο) αλλά η διάσπασή του σε DHA & EPA δεν είναι πάντα αξιόπιστη. Συνιστάται η λήψη συμπληρώματος DHA που προέρχεται από φύκια. Σημαντική επίσης είναι η ισσοροπία ανάμεσα σε ω3 και ω6. Τα περισσότερα ψάρια που καταναλώνει ο άνθρωπος παρουσιάζουν μια δυσαναλογία ω3/ω6 κάτι που μπορεί να προκαλέσει φλεγμονώδεις αντιδράσεις στον οργανισμό.
Και όσον αφορά στην εγκυμοσύνη, έχουν βρει μεγαλύτερα ποσοστά υδράργυρου στις μητέρες που τρώνε περισσότερα ψάρια και αυτά έχουν συνδεθεί με ανωμαλίες στη γέννα, επιληψίες, αναπτυξιακές ανωμαλίες και εγκεφαλική παράλυση. Ωστόσο όλα αυτά δεν αναφέρθηκαν στο άρθρο.
Το σελήνιο αποτελεί ένα πολύ σημαντικό ιχνοστοιχείο. Τα βραζιλιάνικα καρύδια αποτελούν μια εξαιρετική πηγή. Άλλες πηγές είναι τα δημητριακά ολικής άλεσης, τα όσπρια, τα περισσότερα λαχανικά, οι σπόροι και άλλοι ξηροί καρποί.
Εν συνεχεία, η έλλειψη ιωδίου, όπως συμβαίνει με την B12 και με τον σίδηρο, δεν συναντάται αποκλειστικά στους vegan. Αποτελεί μια παγκόσμια ανησυχία για την υγεία καθώς αφορά έναν στους τρεις ανθρώπους. Υπάρχουν κάποια στοιχεία που δείχνουν ότι υπάρχει κάποιος μεγαλύτερος κίνδυνος για τους vegan, αλλά αντιμετωπίζεται εύκολα με ενισχυμένα φυτικά γάλατα, δημητριακά, πατάτες και ιωδιούχο αλάτι.
Και τέλος, το γιατί αναφέρεται το φολικό οξύ στη λίστα αποτελεί ένα μυστήριο. Υπάρχει μια τεράστια ποικιλία φυτικών τροφών που περιλαμβάνουν φολικό οξύ. Η ίδια η λέξη φολικό προέρχεται από τη λατινική λέξη για το φύλλο διότι τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά αποτελούν εξαιρετική πηγή αυτού του συστατικού.
Σύνδεση των παραπάνω με διανοητικά προβλήματα στην ζωή
Όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω, η κατανάλωση κρέατος έχει συνδεθεί επιστημονικά με την άνοια. Αυτό είναι ένα από τα στοιχεία που παραλείπονται στο εν λόγω άρθρο μαζί με έναν αριθμό άλλων ευρημάτων σχετικών με την πνευματική υγεία. Έχει αποδειχθεί ότι μια διατροφή πλούσια σε λιπαρά καθώς και δίαιτες χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες (αυτές που βασίζονται στην κατανάλωση ζωικών προϊόντων) προκαλούν προβλήματα στην καρδιά καθώς και σε κάποιες πνευματικές λειτουργίες.
Οι ερευνητές έχουν ανακαλύψει ότι τρώγοντας κάποιος ποσότητα ίση με μιάμιση κούπα περίπου μαρουλιού καθημερινά, ή λίγο περισσότερο από μισή κούπα μαγειρεμένων πράσινων φυλλωδών λαχανικών, μπορεί να καθυστερήσει τη φθορά τη μνήμης και την ικανότητα σκέψης που έρχονται με το πέρασμα του χρόνου. Στην πραγματικότητα αυτοί που καταναλώνουν πράσινα φυλλώδη λαχανικά έχουν εγκεφάλους που λειτουργούν τόσο καλά όσο ατόμων 11 χρόνια νεότερων.
Στο μεταξύ, αν σκοπεύετε να μεγαλώσετε ένα παιδί ακολουθώντας μια φυτική διατροφή, υπάρχουν διαθέσιμα ορισμένα εργαλεία, όπως αυτός ο οδηγός που απευθύνεται στους επαγγελματίες στον χώρο της υγείας, ο οδηγός της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής και ο οδηγός της Αμερικάνικης Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας και τέλος η λίστα με τις εύπεπτες τροφές από την Επιτροπή Ιατρών για την υπεύθυνη Ιατρική.
Μετάφραση: Παναγιώτα Χαρατσόγλου