Τον περασμένο Δεκέμβρη η Σιγκαπούρη έγινε η πρώτη χώρα όπου θα μπορεί κανείς να προμηθευτεί κρέας εργαστηρίου και συγκεκριμένα κοτόπουλο.
Σύσσωμος ο βίγκαν κόσμος έσπευσε να χειροκροτήσει την κίνηση λέγοντας πως αυτή είναι η αρχή του τέλους για την εκμετάλλευση των ζώων και των κτηνοτροφικών μονάδων, προφανώς μην έχοντας κάνει καμία έρευνα σχετικά με το πώς παράγεται αυτό το κρέας.
Πριν όμως παραθέσω τις πληροφορίες σχετικά με την παραγωγή του εργαστηριακού κρέατος που υπάρχουν διαθέσιμες στην σχετική επιστημονική βιβλιογραφία, θα ήθελα να πω το εξής απλό: Αυτό το κρέας ποτέ δεν θα είναι μια ηθική εναλλακτική, αφού βασίζεται στην εκμετάλλευση των μη ανθρώπινων ζώων κι άρα ποτέ δεν θα συνάδει με τις αξίες του βιγκανισμού και του αντισπισισμού οπότε μου προκαλεί πραγματικά απορία γιατί θίγεται στην βίγκαν κοινότητα σαν κάτι θετικό και γιορτάζεται η εξέλιξη του τομέα.
Δεν θέλει κάτι παραπάνω από απλή κοινή λογική για να καταλάβει κανείς ότι για να παραχθεί αυτό το κρέας, πρέπει να γίνει βιοψία σε κάποια ζώα. Οπότε η εκμετάλλευση των ζώων ΔΕΝ παύει αλλά αντιθέτως διαιωνίζεται. Πώς λοιπόν χειροκροτεί ο βίγκαν κόσμος αυτή την τεχνολογική εξέλιξη; Αγνοείται δε το γεγονός του πόσο πόνο μπορεί να προκαλέσει στα μη ανθρώπινα ζώα αυτή η βιοψία όπως επίσης αγνοείται το γεγονός της αιχμαλωσίας τους. Αλλά δεν θα έπρεπε καν να φτάνει εκεί η συζήτηση. Όταν είσαι βίγκαν και αντισπισιστής, μάχεσαι για το τέλος της ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ και όχι για καλύτερες συνθήκες διαβίωσης των μη ανθρώπινων ζώων (όπως ποτέ κανείς δεν αγωνίστηκε για καλύτερες συνθήκες ζωής των σκλάβων, όλοι αγωνιζόντουσαν για την κατάργηση της δουλείας ολωσδιόλου).
Το εργαστηριακό κρέας διαιωνίζει ακόμη και την ιδέα ότι τα μη ανθρώπινα ζώα αποτελούν εμπόρευμα. Μηδενίζει την εγγενή αξία τους και τα αποπροσωποποιεί.
Σχετικά με την παραγωγή τώρα: Όλα τα εργαστήρια που δουλεύουν πάνω σε αυτόν τον τομέα, για να προωθήσουν την καλλιέργεια / αύξηση των κυττάρων που έχουν συλλεχθεί από τα ζώα, απαιτείται να χρησιμοποιήσουν «εμβρυϊκό βόειο ορό» (FBS – Fetal Bovine Serum) το οποίο συλλέγεται ως εξής (θέλει γερό στομάχι για να διαβαστεί η επόμενη πληροφορία): Σφάζοντας μια έγκυο αγελάδα και και αποστραγγίζοντας αίμα από την καρδιά του ζωντανού, μη αναισθητοποιημένου έμβρυού της (Roheim et al. 2016).
Το FBS δεν μπορεί να αντικατασταθεί πλήρως από ορό εμβρύου κοτόπουλου (λες κι αυτό θα ήταν ηθικά αποδεκτό ας πούμε), καθώς το εμβρυϊκό περιβάλλον από το οποίο προέρχεται το FBS είναι πλούσιο σε αυξητικούς παράγοντες (Horiuchi et al. 2006).
Αν υπάρχει μια κοινότητα που “δικαιούται” να το χειροκροτεί, τότε είναι αυτή των περιβαλλοντολόγων / οικολόγων αφού η παραγωγή εργαστηριακού κρέατος θα χρειάζεται 99% λιγότερη έκταση γης και 82-96 % λιγότερο νερό καθώς επίσης θα παράγει 78-96% λιγότερα αέρια του θερμοκηπίου, απ’ότι η κτηνοτροφία σήμερα (Τuomisto & Teixeira de Mattos, 2011).
Ωστόσο υπάρχει πιο πρόσφατη έρευνα που δείχνει ότι μακροπρόθεσμα, ο τομέας του εργαστηριακού κρέατος μπορεί να έχει χειρότερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις από αυτές της κτηνοτροφίας (Mattick et al., 2015). Διότι έρευνες όπως αυτή λαμβάνουν υπόψη παράγοντες που οι πρώτες αγνόησαν όπως το ενεργειακό κόστος αυτού του τομέα.
Επιπρόσθετα, τα κύτταρα για να παραχθούν σε εργαστηριακό χώρο απαιτείται συνεχής αποστείρωση στο περιβάλλον τους η οποία επιτυγχάνεται με την συνεχή χρήση πλαστικών μιας χρήσης. Κάποια υλικά μπορούν να είναι από ανοξείδωτο ατσάλι κι άρα να αποστειρώνονται με ατμό αλλά κι η διαδικασία της αποστείρωσης απαιτεί κάποια ενέργεια. And the list goes on…
Όλη αυτή η ιστορία πάντως θυμίζει την προώθηση του Impossible Burger από βίγκαν ακτιβιστές που είναι φυτικό μεν αλλά για την παραγωγή του πειραματίστηκε σε μη ανθρώπινα ζώα η εταιρεία. Κι όμως πολλοί βίγκαν είπαν ότι αυτά τα 188 ποντίκια θυσιάστηκαν για να σωθούν δισεκατομμύρια αγελάδες στο μέλλον. Καμία λογική.
Κάπως έτσι ο καπιταλισμός έφαγε τον βιγκανισμό…γι’ αυτό και μάλλον ο αντισπισισμός πρέπει σιγά σιγά να διαχωριστεί από τον βιγκανισμό.
Ελίζα Δημητρά
Βιβλιογραφία
Horiuchi, H., S. Furusawa, & H. Matsuda. (2006). Maintenance of Chicken Embryonic Stem Cells in Vitro. Embryonic Stem Cell Protocols: Volume 1: Isolation and Characterization 1: 17–34.
Mattick, Carolyn S., Landis, Amy E., Allenby, Braden R., Genovese, Nicholas J. (2015). Anticipatory Life Cycle Analysis of In Vitro Biomass Cultivation for Cultured Meat Production in the United States. Environmental Science & Technology
Rorheim, A., Mannino, A., Baumann, T., & Caviola, L. (2016). Cultured meat: An ethical alternative to industrial animal farming. Sentience Politics, 1-14.
Tuomisto, Hanna L. & Teixeira de Mattos, M. Joost (2011). Environmental Impacts of Cultured Meat Production. Environmental Science & Technology, 45(14), 6117–6123.