Ξέρω πως αυτή η ανάρτηση δε θα αρέσει σε πολύ κόσμο. Όπως ούτε εμένα μου άρεσε η αλήθεια των χορτοφάγων και των βίγκαν όσο έτρωγα ακόμη ζώα. Η διαφορά ανάμεσα σε αυτούς που θα κάτσουν να στοχαστούν όσα θα διαβάσουν και σε αυτούς που θα τα αγνοήσουν, έγκειται στο κίνητρο που ωθεί τον κάθε έναν – στον ακτιβιστικό χώρο – στο να κάνει ακτιβισμό.
Ξέρω επίσης ότι πολλοί θα αρνηθούν τα όσα θα γράψω γιατί δεν τους βολεύει να τα πιστέψουν.
Θα ήθελα πολύ όλα όσα θα παραθέσω να είναι ένα ψέμα, αλλά δεν είναι. Και ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΚΆΝΟΥΜΕ ΚΆΤΙ ΓΙΑ ΑΥΤΌ.
Μέχρι τον Μάιο πίστευα πως το κίνημα του βιγκανισμού πάει πολύ καλά. Πετάει, θα έλεγα. Είχα μάλιστα μεταφράσει κι αυτό το ατελειώτο άρθρο, γεμάτο αριθμούς και νέα, από όλον τον κόσμο, που έδειχνε πόσο αυξάνονται οι βίγκαν στον κόσμο: Διάσημοι βίγκαν, επιχειρήσεις βίγκαν, προϊόντα βίγκαν κλπ.
Δυστυχώς όμως, ήρθα σε επαφή με έναν Γάλλο ακτιβιστή που μου άνοιξε τα μάτια. Παραμυθιαζόμουν, ένιωσα. Η πολύ άσχημη αλήθεια είναι το ακριβώς αντίθετο. Ναι μεν αυξάνονται οι βίγκαν, αλλά παράλληλα, όλως παραδόξως, αυξάνονται και τα ζώα που θανατώνονται κάθε χρόνο… Οξύμωρο;
Eπί χρόνια κοιτούσα το δέντρο κι έχασα το δάσος.
Τι μας νοιάζει αν αυξάνονται οι βίγκαν; Μα γιατί θαρρούμε πως με την μείωση της ζήτησης θα μειωθεί κι η παραγωγή. Και κάπως ετσί, πιστεύουμε ότι μια μέρα θα πάψει η εκμετάλλευση των ζώων.
Ξεχάσαμε όμως τον λόγο που γινόμαστε βίγκαν, δεν κάναμε καμία έρευνα να δούμε αν όντως μειώνονται τα ζώα που σκοτώνονται κάθε χρόνο ενόσω οι βίγκαν αυξάνονται και in the meantime πάθαμε εμμονή με τον “προσησυλιτισμό”. Όλοι οι ακτιβιστές αφοσιώνονται στο outreaching (προσέγγιση κόσμου για ενημέρωση) και η εστίασή τους είναι στα όσα καταναλώνουν οι άνθρωποι. Τι και που θα τρώνε, με τι θα πλένονται, τι θα φοράνε κ.ο.κ.
Δημοσιεύτηκαν στο μεταξύ και κάποια άρθρα παραπλανητικά με τίτλους “Χ εκατομμύρια ζώα σώθηκαν πέρσι χάρη στον βιγκανισμό” και εμείς βιαστήκαμε να το γιορτάσουμε.
Ο βιγκανισμός όμως εστιάζει σε ατομικές επιλογές και στο τι καταναλώνουμε σε αντίθεση με τον αντισπισισμό που εστιάζει στα δικαιώματα των ζώων και μάχεται τον σπισισμό, μια ιδεολογία που θεωρεί ότι οι ζωές και τα συμφέροντα των μη ανθρώπινων ζώων μπορούν να παραβλεφθούν απλώς επειδή αποτελούν άτομα άλλων ειδών. Ο αντισπισισμός είναι δηλαδή ένα κοινωνικό κίνημα.
Η φωτογραφία “εξωφύλλου” δείχνει την αύξηση των ζώων που θανατώθηκαν από το 1961 ως το 2016 – γράφημα με ημερομηνία 2/1/2018. Πηγή η UN Food & Agriculture and World Bank – πιο έγκυρη δεν υπάρχει. Δυστυχώς.
Γιατί όμως;
Με 250 μωρά να γεννιούνται κάθε λεπτό, και άρα 360.000 μωρά να γεννιούνται τη μέρα δε θέλει κι ερώτημα (Πηγή). Με αυτούς τους ρυθμούς, φυσικά, η ζήτηση για κρέας αυξάνεται κάθε χρόνο. Οι χώρες που παρουσιάζουν αύξηση στους βίγκαν είναι κυρίως χώρες που παρουσιάζουν μείωση στις γέννες οπότε τα περισσότερα από αυτά τα μωρά γεννιούνται σε χώρες που η λέξη βιγκανισμός δεν υφίσταται καν.
Άλλα ανησυχητικά νούμερα είναι τα εξής:
Στο Ισραήλ (μια χώρα με πολύ μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού να είναι βίγκαν), περισσότερα ζώα από ποτέ κακοποιούνται σε εργαστήρια πειραμάτων. Διαβάστε τα νούμερα εδώ.
Στην Αυστραλία, μια ακόμη χώρα με συνεχή αύξηση των βίγκαν τα τελευταία χρόνια, βλέπουμε πάλι αυτή την παράλογη αύξηση των ζώων που θανατώνονται, με εξαίρεση τα κοτόπουλα που παρουσιάζεται μείωση αυτών. Δείτε αναλυτικά εδώ.
Παρόμοια, ενώ στον Καναδά η μείωση ζήτησης χοιρινού είναι πολύ μεγάλη, παρατηρείται αύξηση της εκτροφής γουρουνιών. Και πού καταλήγουν αυτά, αν όχι στα στομάχια των όσων διαμένουν στον Καναδά; Μα στην Ασία φυσικά! Το γνωστό live export δίνει και παίρνει. Εκατομμύρια ζώα ταξιδεύουν ζωντανά σε άθλιες συνθήκες, από Βραζιλία, Αυστραλία και Καναδά με προορισμό διάφορες χώρες της Ασίας – χώρες που παλαιότερα ΔΕΝ σημείωναν κατανάλωση κρεάτων σε τέτοιους ρυθμούς αλλά σήμερα ο καπιταλισμός φρόντισε να έχουν τα πρωτεία σε αυτό.
Μια ακόμη έρευνα με πολύ ενδιαφέρον είναι αυτή που αφορά τους Αμερικάνους και τα πιστεύω τους. Το 75% των ερωτηθέντων λοιπόν αγοράζουν κρέας από φάρμες στις οποίες φέρονται στα ζώα καλά ενώ λιγότερο από το 1% των ζώων που σφάζονται στην Αμερική ζουν σε τέτοιες φάρμες. Παρατηρούμε λοιπόν μια ψυχολογική άρνηση. Χρυσώνουν το χάπι τους για να μη χάσουν τη βολή τους και αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα των επιλογών τους.
Και τι προβλέπεται για το μέλλον; Αρνούμαι να γράψω τα καταθλιπτικά αυτά νούμερα. Τα νέα δεν είναι ευοίωνα πάντως. Μπορείτε να τα δείτε εδώ.
Προσωπικά, η καλύτερη επιχειρηματολογία πάνω στο θέμα έχει γίνει από την Tiphaine Lagarde στα πλαίσια ενός συνεδρίου για τα δικαιώματα των ζώων που έλαβε χώρα στο Παρίσι πριν λίγους μήνες, γι αυτό και την μετέφρασα ώστε να υπάρχει και στην ιστοσελίδα μας. Μπορείτε να την διαβάσετε όλη εδώ.
Φυσικά δε θα πάψω να προτρέπω τον κόσμο να γίνει βίγκαν. Αλλά αυτό που βλέπω είναι πως έχει χαθεί η ουσία κι ο καπιταλισμός έχει ρουφήξει το κίνημα με αποτέλεσμα όλοι να ανεβάζουν συνταγές, πιάτα και άλλα αναλώσιμα προϊόντα αντί να μιλάνε για το ολοκαύτωμα των ζώων.
Οι πιο γνωστοί ακτιβιστές στον χώρο έχουν χάσει κάθε είδος ταπεινότητας, το κίνητρό τους είναι η συνεχής αυτοπροβολή και το να δοξαστούν από τον κόσμο, έχουν τόση έπαρση που ζουν εν ολίγοις για τα likes και φυσικά έχουν κάνει τον ακτιβισμό επάγγελμα, με τους περισσότερους να κρύβουν πλέον ακόμη και το πόσα βγάζουν από τις δωρεές που τους κάνει ο κόσμος.
Παίρνουν αεροπλάνα συνεχώς, χωρίς να σκέφτονται καν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα, βρίσκονται σε συνεχή κίνηση και επισκέπτονται χώρες στις οποίες δίνουν ομιλίες πιστεύοντας ότι έτσι θα εμπνεύσουν κι άλλους. Ο μέσος βίγκαν ακτιβιστής τους έχει θεοποιήσει και αναφέρεται σε αυτούς λες κι είναι Μεσσίες.
Προσωπικά, όσους έχω επηρεάσει (κι είναι πολλοί), το έχω κάνει εξ’αποστάσεως. Το ίντερνετ έχει τεράστια δύναμη. Δε χρειάζεται να πάω πουθενά για να πετύχω αυτό που θέλω. Αν το κάνω θα είναι για να ευχαριστήσω μια εγωιστική ανάγκη, αυτή του ταξιδιού. Και της αναγνώρισης στο εξωτερικό. Δεν τα χρειάζομαι όμως αυτά.
Αυτό που καταλαβαίνω είναι πως ο κόσμος δεν αλλάζει μέσω της στροφής στο καταναλωτικό μοντέλο μας.
Αν θέλουμε να πάψει η εκμετάλλευση των ζώων, καλά θα κάνουμε να βγούμε στους δρόμους και να αφήσουμε τις συνταγές και τα πολύχρωμα βίγκαν πιάτα. Να διαμαρτυρηθούμε. Να φωνάξουμε. Να ασκήσουμε πιέσεις στο σύστημα. Να απελευθερώσουμε ζώα. Να πάμε στα σφαγεία να μπλοκάρουμε τους διαδρόμους του θανάτου. Οι Γάλλοι κι οι Βέλγοι έχουν ήδη ξεκινήσει και οι δράσεις τους είναι πολύ δυνατές. Αυτό θα πει πολιτικός ακτιβισμός. Όλα τα άλλα είναι προβολή ενός ατομικού τρόπου ζωής που ναι μεν εμπνέει αλλά δεν φέρνει αποτέλεσμα.
Στις 25/8 – παγκόσμια ημέρα για το τέλος του σπισισμού – σε πολλές πόλεις του κόσμου έλαβαν χώρα πορείες για τα δικαιώματα των ζώων αλλά και δράσεις ενημέρωσης. Στην Ελλάδα έγινε ενημέρωση του κόσμου σε διάφορες πόλεις. Στις 6/10 έγινε η δική μας πορεία, που είχε φοβερή επιτυχία, καθώς συγκεντρώθηκαν πρώτη φορά περί τα 1000 άτομα.
Αν θέλετε να δείτε ποιες είναι οι αλλαγές που θα έπρεπε να γίνουν στο κίνημα κατά της εκτροφής ζώων ώστε να επιτευχθεί ο στόχος μας, διαβάστε αυτήν την μελέτη από το Sentience institute.
Ελίζα Δημητρά